Wybuch II wojny światowej był w dużej mierze podyktowany radykalizacją społeczeństw rozczarowanych wynikami konfliktu zakończonego w 1918 roku. Kruchy pokój uważano powszechnie za niesprawiedliwy, a na problemy natury politycznej nakładały się trudności mozolnie odbudowywanych gospodarek, których zwieńczeniem był wielki kryzys ekonomiczny. Fundamenty powojennego ładu były wyjątkowo słabe, zwłaszcza w obliczu problemów społecznych i gospodarczych nękających Europę. Doprowadziło to do wykształcenia szeregu totalitarnych ruchów, które zdominowały głównie Niemcy, Związek Radziecki, a w mniejszym stopniu także Włochy i Japonię, bazując na przekłamanych hasłach odnowy, odbudowy czy rewolucji. Wiele z podjętych wówczas działań przeczyło podstawowym zasadom demokracji i pokojowego rozwiązywania sporów. To właśnie totalitaryzmy dały początek ekspansywnej militaryzacji, doprowadzając do przerażających zbrodni, których przykładem są eksterminacja ludności żydowskiej i polskiej w czasie nazistowskiej okupacji czy masowe deportacje i rozstrzeliwania Polaków w czasie okupacji sowieckiej.
Poniżej prezentujemy krótki rys historyczny najważniejszych doktryn o charakterze totalitarnym lub autorytarnym, starając się ukazać ich szczególne cechy oraz wpływ na społeczeństwo w wybranych krajach. Zachęcamy także do skorzystania z wyszukiwarki umożliwiającej znalezienie konkretnych zagadnień.
Niemcy:
Nazizm – doktryna i jej główne założenia
Powstanie narodowego socjalizmu – początki ruchu nazistowskiego
Naziści w Niemczech – historia NSDAP
Pucz monachijski – nieudana próba zamachu stanu nazistów
Droga nazistów do władzy – jak Hitler został kanclerzem
Dlaczego Niemcy wybrali Hitlera? Przyczyny zwycięstwa nazistów
Podpalenie Reichstagu i prześladowania przeciwników politycznych
Noc długich noży – śmierć Ernsta Röhma i rozprawa z opozycją
Niemieckie plany podboju Europy
Remilitaryzacja Nadrenii i rozbudowa niemieckiej armii
Czym był pakt antykominternowski?
Zbrodnicza polityka niemieckich nazistów
Prześladowania ludności żydowskiej i Holocaust
Błędy doktryny „łagodzenia” względem Niemiec
Aneksja Austrii – Anschluss w 1938 roku
Konferencja monachijska – polityczne zwycięstwo Hitlera
Zajęcie Czechosłowacji przez III Rzeszę
Pakt Ribbentrop-Mołotow – porozumienie Niemiec z ZSRR
Stosunki polsko-niemieckie w okresie dwudziestolecia międzywojennego
Agresja Niemiec przeciwko Polsce
Okupacja państw europejskich przez Niemcy
Zamach na Adolfa Hitlera w Wilczym Szańcu
Samobójcza śmierć Adolfa Hitlera
Podział Niemiec po II wojnie światowej
Procesy zbrodniarzy niemieckich w Norymberdze
Związek Radziecki:
Rewolucja w carskiej Rosji – od obalenia caratu do bolszewickiej dyktatury
Powstanie Związku Radzieckiego
Dojście Stalina do władzy i organizacja totalitarnego państwa
Radzieckie reformy gospodarcze – skutki industrializacji i kolektywizacji
Wielka czystka w Armii Czerwonej
Radzieckie obozy – system Gułag
Kołyma – Polacy w radzieckich obozach
Okupacja krajów bałtyckich i Polski
Masowe wywózki Polaków w głąb Związku Radzieckiego
Zbrodnia katyńska – zamordowanie polskich oficerów
Kampania radziecka – rys militarny
Związek Radziecki w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej
Porwanie przywódców Polskiego Podziemia – proces szesnastu
Kontrofensywa na kierunku zachodnim i ponowna okupacja Europy Środkowej i Wschodniej
„Niezapomniane”, czyli historia alianckiej zdrady i sowieckiego barbarzyństwa
Włochy:
Źródła faszyzmu – podstawy ideologii
Nazizm a faszyzm – podobieństwa i różnice
Gabriele d’Annunzio – prekursor idei włoskiego zamachu stanu?
Marsz Czarnych Koszul na Rzym – dojście Mussoliniego do władzy we Włoszech
Mussolini dochodzi do władzy – organizacja faszystowskiego państwa
Wielka Rada Faszystowska – historia, skład, znaczenie
Włoski imperializm – tęsknota za Imperium Romanum
Osuszanie Bagien Pontyjskich – jak Mussolini budował nowe miasta
Lir w faszystowskich Włoszech – jak Mussolini walczył z inflacją
Włoska Afryka Wschodnia – okupacja Etiopii i włoskie działania w Afryce Wschodniej
Włochy przystępują do II wojny – największy błąd Mussoliniego?
Regia Marina na Morzu Śródziemnym w trakcie II wojny światowej
Kampania bałkańska – rys militarny
Kampania włoska – rys militarny
Obalenie Mussoliniego i jego odbicie przez niemieckich komandosów
Wiktor Emanuel III – „Mała Szabla”… Mussoliniego?
Japonia:
Japoński imperializm – podboje Cesarstwa
Mandżuria i Cesarstwo Mandżukuo – wojna i okupacja
Ile trwało szkolenie japońskich oficerów w latach 30-tych?
Japońska Połączona Flota podczas ostatniej parady
Pancernik Musashi i jego tajna budowa
Kampania na Pacyfiku – rys militarny
Japończycy pod Monte Cassino – Nisei w amerykańskiej armii
Śmierć admirała Isoroku Yamamoto
Zbrodnie japońskie w czasie wojny na Pacyfiku
Kamikaze – japońscy piloci-samobójcy
Umrzeć jak największym kosztem przeciwnika – jak werbowano kamikaze?
Zmasowane japońskie uderzenia lotnicze – „gendaizm”
Zrzucenie bomb atomowych i kapitulacja Japonii
Czy USA słusznie zrzuciły bombę atomową? Argumenty za i przeciw
Procesy tokijskie – sądzenie zbrodniarzy japońskich
