„Ludzie ludziom zgotowali ten los…” - Zofia Nałkowska, „Medaliony”

NIESZABLONOWY PATRONAT

Kolejny patronat medialny nad książką poświęconą historii – tym razem w nieszablonowym wydaniu. Trzytomowa powieść Tomasza Petrusa opowiada dzieje trzech kobiet rzuconych w wir historii. Opowiada w sposób oryginalny, łącząc tajemnicę i elementy fantastyki, które jednak spajają się w spójną całość, dając nam kolejną szansę przyjrzenia się tragedii II wojny światowej.

NASZ PATRONAT

Rachel Roth do dziś przechowuje w domu bezcenną pamiątkę – rodzinne zdjęcie zrobione w warszawskim getcie latem 1941 roku. Po kilkudziesięciu latach od zakończenia wojny zdecydowała się spisać swoją historię będącą jednym z wielu testamentów ofiar Holocaustu. Na wspomnianej fotografii znajduje się kilkanaście osób – przeżyła tylko ona, dziewczynka znajdująca się po prawej stronie. Pozostali zginęli w trakcie nazistowskich prześladowań…

HISTORIA ALIANCKIEJ ZDRADY?

„Kontra” Józefa Mackiewicza niewątpliwie należy do tych książek, które na długo pozostają w pamięci. Mackiewicz pokazuje w niej m.in. tragedię Kozaków, którzy oddali się w ręce Anglików pod jednym warunkiem: nieprzekazywania ich w ręce Sowietów. Za sprawą Mikołaja Krasnowa otrzymaliśmy świadectwo tych wydarzeń, relację od środka kogoś, kto stał się przedmiotem „handlu” pomiędzy Anglikami a Józefem Stalinem. Na podstawie „gentlemen agreement” zginęły tysiące ludzi, którzy złożyli swój los w ręce Anglików.

ZABIĆ, ABY ŻYĆ

Książka Stefana Gazeła „Zabić aby żyć” ukazała się na Zachodzie w języku angielskim w końcu lat 50. I odniosła niewątpliwy sukces na rynku anglojęzycznym. Oto pojawił się bohater, który własnoręcznie, z bliska, patrząc swoim wrogom w oczy, zabił około 20 osób. Jak pisze Gazeł, takich ludzi jak on, którzy musieli osobiście twarzą w twarz walczyć o przeżycie i zabijać wrogów było w drugiej wojnie światowej niezwykle mało. Jego wspomnienia są wstrząsającym zapisem walki na śmierć i życie, w której najważniejszym celem było po prostu przeżyć.

1 LISTOPADA – PAMIĘTAMY

1 listopada pamiętamy także o naszych rodakach zabitych w czasie II wojny światowej. Groby Polaków rozsiane są po całym świecie. Autor portalu WarHist.pl odwiedził dwa miejsca pamięci w Berlinie, gdzie w imieniu Ambasady RP złożył wiązanki i zapalił znicze.
Miejsce Pamięci w Plötzensee jest poświęcone ofiarom narodowego socjalizmu pomordowanym w latach 1933-1945. Z kolei na cmentarzu w Reinickendorf znajduje się grób polskich robotników przymusowych zesłanych do III Rzeszy w czasie wojny. Zginęli w trakcie nalotu w 1943 roku.

ZAPOMNIANY BOHATER

„Próbowałem żyć, nie potrafię” – napisał tuż przed śmiercią, 16 października 1959 roku, w swoim mieszkaniu w Monachium Zbigniew Blichewicz, ps. „Szczerba”. Oprócz butelki whisky i pustej fiolki po środkach nasennych znaleziono przy nim list adresowany do kolegi, tak jak on kawalera Virtuti Militari, Tadeusza Chciuka „Celta”, a w nim prośbę, aby doprowadził on do wydania jego wspomnień z Powstania Warszawskiego. Tak rozstał się ze światem zapomniany, jeden z największych bohaterów Powstania Warszawskiego, obrońca Starówki, porucznik „Szczerba”.

NOWA ODSŁONA PORTALU

Drodzy Czytelnicy! Minęło ponad piętnaście lat od momentu, gdy w Internecie ukazał się pierwszy tekst portalu „II wojna światowa”. Piętnaście długich lat, w czasie których portal stał się jednym z najważniejszych polskich serwisów poświęconych historii, wspierającym ważne inicjatywy kulturalne, edukacyjne i społeczne. Dziś zaczynamy nowy rozdział działalności pod adresem WarHist.pl!
Dziękuję za Wasze wsparcie, uwagi, merytoryczną krytykę – bez Was portal nie mógłby istnieć i nigdy by nie powstał! Mam nadzieję, że wciąż będzie dla Was źródłem wielu interesujących lektur.

14. październik
TEGO DNIA

1939 – niemiecki okręt podwodny U-47 przedarł się przez osłony brytyjskiej bazy morskiej w Scapa Flow i zatopił pancernik „Royal Oak”. Według szacunków zginęło 786 członków załogi okrętu.

1942 – dzień uznawany za datę powstania Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA).

1942 – Niemcy rozpoczęli likwidację getta w Piotrkowie Trybunalskim. Operację zakończono 29 października 1942 roku, w jej toku ponad 25 tys. Żydów wywieziono do obozu koncentracyjnego w Treblince.

1943 – w niemieckim obozie koncentracyjnym w Sobiborze wybuchł bunt więźniów. Kilkaset osób zdołało uciec, więźniowie zlikwidowali kilkunastu strażników. Po kilku godzinach Niemcy stłumili bunt, następnie przystąpili do wyłapywania uciekinierów.

1943 – na froncie włoskim alianci rozpoczęli przeprawę przez rzekę Volturno.

1944 – zamieszany w spisek przeciwko Adolfowi Hitlerowi feldmarszałek Erwin Rommel popełnił samobójstwo, zażywając kapsułkę z cyjankiem. Honorowe samobójstwo zostało mu przedstawione jako alternatywa dla oskarżenia o zdradę i procesu, który zakończyłby się wyrokiem śmierci.

CIEKAWOSTKI

Obrona Zamku Królewskiego przez batalion „Bończa”

Podczas Powstania warszawskiego batalion „Bończa” odegrał istotną rolę w obronie Zamku Królewskiego i zatrzymywał silniejsze oddziały wroga.

Atak Luftwaffe na pociąg Armii Czerwonej

Pociągi sowieckie stanowiły świetny cel dla samolotów Luftwaffe. Jak wyglądał przykładowy niemiecki atak lotniczy na pociąg Armii Czerwonej?