„Ludzie ludziom zgotowali ten los…” - Zofia Nałkowska, „Medaliony”

ZABIĆ, ABY ŻYĆ

Książka Stefana Gazeła „Zabić aby żyć” ukazała się na Zachodzie w języku angielskim w końcu lat 50. I odniosła niewątpliwy sukces na rynku anglojęzycznym. Oto pojawił się bohater, który własnoręcznie, z bliska, patrząc swoim wrogom w oczy, zabił około 20 osób. Jak pisze Gazeł, takich ludzi jak on, którzy musieli osobiście twarzą w twarz walczyć o przeżycie i zabijać wrogów było w drugiej wojnie światowej niezwykle mało. Jego wspomnienia są wstrząsającym zapisem walki na śmierć i życie, w której najważniejszym celem było po prostu przeżyć.

1 LISTOPADA – PAMIĘTAMY

1 listopada pamiętamy także o naszych rodakach zabitych w czasie II wojny światowej. Groby Polaków rozsiane są po całym świecie. Autor portalu WarHist.pl odwiedził dwa miejsca pamięci w Berlinie, gdzie w imieniu Ambasady RP złożył wiązanki i zapalił znicze.
Miejsce Pamięci w Plötzensee jest poświęcone ofiarom narodowego socjalizmu pomordowanym w latach 1933-1945. Z kolei na cmentarzu w Reinickendorf znajduje się grób polskich robotników przymusowych zesłanych do III Rzeszy w czasie wojny. Zginęli w trakcie nalotu w 1943 roku.

ZAPOMNIANY BOHATER

„Próbowałem żyć, nie potrafię” – napisał tuż przed śmiercią, 16 października 1959 roku, w swoim mieszkaniu w Monachium Zbigniew Blichewicz, ps. „Szczerba”. Oprócz butelki whisky i pustej fiolki po środkach nasennych znaleziono przy nim list adresowany do kolegi, tak jak on kawalera Virtuti Militari, Tadeusza Chciuka „Celta”, a w nim prośbę, aby doprowadził on do wydania jego wspomnień z Powstania Warszawskiego. Tak rozstał się ze światem zapomniany, jeden z największych bohaterów Powstania Warszawskiego, obrońca Starówki, porucznik „Szczerba”.

NOWA ODSŁONA PORTALU

Drodzy Czytelnicy! Minęło ponad piętnaście lat od momentu, gdy w Internecie ukazał się pierwszy tekst portalu „II wojna światowa”. Piętnaście długich lat, w czasie których portal stał się jednym z najważniejszych polskich serwisów poświęconych historii, wspierającym ważne inicjatywy kulturalne, edukacyjne i społeczne. Dziś zaczynamy nowy rozdział działalności pod adresem WarHist.pl!
Dziękuję za Wasze wsparcie, uwagi, merytoryczną krytykę – bez Was portal nie mógłby istnieć i nigdy by nie powstał! Mam nadzieję, że wciąż będzie dla Was źródłem wielu interesujących lektur.

POLACY RATUJĄCY ŻYDÓW

24 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów. Z tej okazji publikujemy dla Was gościnny artykuł Filipa Czerwińskiego, autora książki „Słuszny wybór”. To niezwykła opowieść o polskich Sprawiedliwych, Wiesławie i Domiceli Czerwińskich, którzy w trakcie II wojny światowej przygarnęli małego żydowskiego chłopca Bogdana, ratując mu tym samym życie. Po latach obydwoje zostali odznaczeni medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Powyżej możecie zobaczyć dyplom honorowy, który został przekazany rodzinie Czerwińskich wraz z odznaczeniem, a w materiale liczne zdjęcia archiwalne, w tym oczywiście fotografie rodziny Czerwińskich i małego Bogdana.

NOWY CYKL ARTYKUŁÓW

Karykatura, którą widzicie ilustrowała opór Etiopczyków przeciwko agresji Włochów. Na pierwszym planie znajduje się oczywiście faszystowski dyktator Benito Mussolini.
Etiopczykom udało się przetrwać włoską inwazję. Z pomocą Brytyjczyków pokonali wroga i mogli budować niepodległe państwo w Afryce Wschodniej. Przygotowaliśmy dla Was kilka nowych artykułów, które odnoszą się do tych wydarzeń. Piotr Kruze nakreślił rys wydarzeń w Afryce Wschodniej. Z kolei Marek Korczyk i Szymon Cieślik zaserwowali wyborne zestawienie najważniejszych czołgów włoskich i brytyjskich wykorzystywanych na froncie afrykańskim.

01. czerwiec
TEGO DNIA

1941 – alianckie wojska walczące na Krecie ostatecznie skapitulowały przez Niemcami. Tego samego dnia zakończyła się akcja ewakuacyjna.

1942 – Niemcy założyli obóz koncentracyjny w Treblince, który miał funkcjonować obok powstałego tam w 1941 roku obozu pracy.

1942 – Komenda Główna Batalionów Chłopskich powołała do życia Oddziały Specjalne pod dowództwem por. Jerzego Millera ps. „Vis”.

1946 – rumuński przywódca z okresu II wojny światowej został stracony w wyniku skazania za kolaborację z Niemcami.

CIEKAWOSTKI

10. Brygada Kawalerii pod opieką Węgrów

Internowanie – oraz przejęcie przez wojsko węgierskie całej broni przyniesionej przez Polaków – stanowiło przykre przeżycie mogące definitywnie przekreślić słynną przyjaźń polsko-węgierską.

Polski pilot, który przewidział własną śmierć

Por. Arsen Cebrzyński był weteranem, walczącym wcześniej na polskim i francuskim niebie. Dowódcy po prostu oznajmił, że zginie przed upływem miesiąca.