1939 – z inicjatywy Józefa Sulińskiego ps. „Zawisza” w Warszawie utworzono organizację podziemną Polska Niepodległa. Jej członkowie rekrutowali się głównie z Zarządu Miejskiego Warszawy oraz grup robotniczych współpracujących w czasie przygotowań do obrony stolicy. W 1942 roku formacja została połączona z Armią Krajową. W szczytowym okresie mogła liczyć nawet do 20 tys. członków. 1940 – […]
31 października
1939 – Sowieci przesłali Finom ultimatum, żądając ustępstw terytorialnych ze strony Finlandii. 1940 – dzień ten jest umownie uznawany za ostatni dzień bitwy o Wielką Brytanię. Niemieckie ataki zaczęły słabnąć, a brytyjskie lotnictwo wspierane przez sojusznicze dywizjony odzyskało panowanie w powietrzu. Bitwa powietrzna rozpoczęła się w drugiej połowie lipca 1940 roku. 1941 – niemiecki okręt […]
30 października
1940 – marsz. Philippe Petein wygłosił przemówienie radiowe do Francuzów, w którym ogłosił chęć kolaboracji z Niemcami. 1941 – prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin Delano Roosevelt zatwierdził dużą transzę pomocy finansowej dla Wielkiej Brytanii. Pożyczka w ramach programu Lend Lease Act miała wynieść miliard dolarów. 1941 – Niemcy, wspierani przez wojska rumuńskie, rozpoczęli oblężenie sowieckiego Sewastopola, […]
29 października
1940 – w czasie bitwy o Kretę Brytyjczycy utworzyli punkt dla przesyłu wojsk w Zatoce Suda, co znacząco wpłynęło na ich możliwości wzmocnienia sił na wyspie. 1941 – w Kownie na Litwie Niemcy zlikwidowali tamtejsze getto i zamordowali 9200 Żydów, głównie dzieci i osób starszych. 1942 – niemiecki okręt podwodny U-575 zatopił w rejonie Azorów […]
28 października
1939 – Zgromadzenie Narodowe Białorusi Zachodniej złożyło wniosek do Rady Najwyższej ZSRR z prośbą o przyłączenie części okupowanych przez Sowietów wschodnich ziem przedwojennej Polski do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Lwów i Ukraina Zachodnia zostały z kolei przyłączone do Ukraińskiej SRR. 1940 – Włosi zaatakowali Grecję, co dało początek długiej kampanii bałkańskiej. Na pamiątkę odrzucenia włoskiego […]
27 października
1939 – niemieckie władze okupacyjne w Warszawie aresztowały przedwojennego prezydenta miasta Stefana Starzyńskiego. Starzyńskiego przewieziono najpierw do siedziby Gestapo w Alei Szucha, a następnie na Pawiak. Według najnowszych ustaleń prezydent został rozstrzelany przez Niemców pod koniec grudnia 1939 roku. 1941 – internowany od września 1939 roku marsz. Edward Śmigły-Rydz powrócił do okupowanej Polski. W nocy […]
26 października
1939 – zgodnie z dekretem Adolfa Hitlera z 12 października 1939 roku na części okupowanych przez Niemców ziem polskich (tych, które nie zostały wcielone bezpośrednio do III Rzeszy) powstało Generalne Gubernatorstwo kierowane przez Hansa Franka. 1939 – kolaborujący z Niemcami ksiądz Josef Tiso został prezydentem marionetkowego Państwa Słowacji. 1942 – w trakcie walk o Guadalcanal […]
25 października
1939 – w Paryżu odbyło się posiedzenie przedstawicieli Polski, Francji i Wielkiej Brytanii, na którym dyskutowano możliwość odtworzenia Polskich Sił Powietrznych we Francji i Wielkiej Brytanii. 1941 – w trakcie walk na Morzu Śródziemnym siły lotnicze Włoch i Niemiec zatopiły brytyjski krążownik „Latona”. 1942 – rozpoczęła się trzydniowa bitwa między flotami USA i Japonii koło […]
24 października
1941 – prowadzące ofensywę na froncie wschodnim wojska niemieckie opanowały Charków (dziś na terytorium Ukrainy, wówczas Związku Radzieckiego). 1942 – siły Gwardii Ludowej przeprowadziły akcje „Cafe Club” i „Mitropa”, atakując dwa warszawskie lokale (kawiarnia i restauracja) przeznaczone wyłącznie dla Niemców. Uderzenie na „Cafe Club” było jednocześnie odwetem za rozstrzelanie przez niemieckiego okupanta 50 polskich więźniów […]
23 października
1940 – w Hendaye przy granicy hiszpańsko-francuskiej (aktualnie Francja) doszło do spotkania Adolfa Hitlera z Francisco Franco. Niemiecki dyktator bezskutecznie usiłował nakłonić Franco do aktywnego wsparcia Państw Osi. 1941 – w trakcie starć w czasie bitwy na Morzu Śródziemnym niemiecki okręt podwodny U-563 storpedował brytyjski niszczyciel HMS „Cossack”. Mimo prób holowania, okręt Royal Navy zatonął […]