Nowi sojusznicy, nowe nadzieje – Rząd Polski na Emigracji

Tadeusz Romer, gen. Władysław Sikorski, gen. Władysław Anders i gen. Tadeusz Klimecki podczas podróży inspekcyjnej Naczelnego Wodza na Bliskim Wschodzie w 1943 roku. Źródło: Wikipedia, CAW, domena publiczna.

Gdy 22 czerwca 1941 roku hitlerowskie Niemcy rozpoczęły działania zbrojne przeciwko Związkowi Radzieckiemu, Rząd Emigracyjny premiera Władysława Sikorskiego stanął przed ogromnym wyzwaniem politycznym. Wprawdzie od kilku miesięcy liczono się z możliwością zaistnienia podobnej sytuacji, jednakże rachuby te były jedynie swobodnymi przemyśleniami dyplomatów i wojskowych. Dopiero z chwilą przekroczenia granicy przez siły Wehrmachtu, teoretyczny problem stał […]

Powstanie organizacji podziemnych w Polsce

Polski ruch oporu jest uznawany za jeden z najliczniejszych i najlepiej zorganizowanych w historii II wojny światowej. Nie byłoby to możliwe bez powszechnego zaangażowania społeczeństwa, które od początku niemieckiej i sowieckiej okupacji wspierało ideę konspiracji i walki o wolność. Pierwsze inicjatywy Jeszcze nie skończyła się kampania wrześniowa zapoczątkowana agresją Niemiec na Polskę 1 września 1939 […]

Polska Eskadra Balonowa – Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie

Polska Eskadra Balonowa została sformowana 20 grudnia 1940 roku, lecz personel zaczęto już przeszkalać od 15 października tego samego roku. Personel został wyszkolony w brytyjskim ośrodku szkoleniowym. 20 grudnia włączoną ją do dywizjonu balonowego nr 945, bazującego w Szkocji i przeznaczonego do obrony Glasgow. Eskadra posiadała – 6 oficerów oraz 148 szeregowych, a jej wyposażenie […]

Informacje podstawowe – Rząd Polski na Emigracji

Gen. Sikorski podczas rozmowy z prezydentem Władysławem Raczkiewiczem. Choć rola prezydenta w rządzie emigracyjnym nie była jedynie reprezentacyjna, to jednak za kluczowe decyzje oraz kierowanie polityką całego rządu odpowiadał premier – czyli gen. Sikorski. Ponadto jako Naczelny Wódz, sprawował on dowództwo nad Polskimi Siłami Zbrojnymi – co należało do kluczowych funkcji zważywszy na wojenne realia (NAC).

Polski Rząd na Emigracji był swego rodzaju fenomenem okresu II wojny światowej. Polskie władze, mimo niezwykle trudnych warunków, zdołałby odtworzyć pracujący regularnie rząd oraz namiastkę parlamentu. W okupowanym przez Niemców i Sowietów kraju funkcjonowały jednostki terenowe, które umożliwiały zarządzanie cywilnymi i wojskowymi strukturami. Polski Rząd na Emigracji był powszechnie uznawany za legalne, umocowane konstytucyjnie przedstawicielstwo […]

Pierwsze lata powojenne – Polska po II wojnie światowej

Okres II wojny światowej był koszmarem dla wielu narodów. Szczególne miejsce wśród pokrzywdzonych zajmują Polacy. Nasz kraj został zniszczony w ogromnym stopniu, czy to na skutek działań militarnych, czy też z powodu zamierzonej akcji dewastacyjnej okupanta. 6 mln ludności straciło życie, w dużej mierze z powodu okrutnej polityki zaborcy. Powojenne rozstrzygnięcia przedłużały pasmo rozczarowań Polaków. […]

Polskie Siły Powietrzne w czasie II wojny światowej

Zaangażowanie Polskich Sił Powietrznych w walki w czasie II wojny światowej to jeden z najchlubniejszych elementów historii Polskich Sił Zbrojnych. Polacy wielokrotnie udowadniali swoje umiejętności, waleczność i przerażającą skuteczność. Najlepszym dowodem ich kunsztu były statystyki bitwy o Wielką Brytanię, w której dominowali w powietrzu nad lotnikami niemieckiej Luftwaffe. Na własną rękę Polskie lotnictwo w czasie […]

Instalacja władz komunistycznych

Instalacja władz komunistycznych na ziemiach polskich przebiegała niemal od początku do końca pod dyktando Związku Radzieckiego. Józef Stalin sterował utworzeniem zaplecza politycznego i militarnego, tworząc silną przybudówkę partii bolszewickiej. W konsekwencji Polska znalazła się pod kontrolą komunistów na ponad czterdzieści lat. Trudne początki Mimo iż w okresie dwudziestolecia międzywojennego Europę opanowały nastroje rewolucyjne, komunizm nie […]

Akcja scaleniowa Polskiego Podziemia

Samorzutne powstawanie licznych organizacji podziemnych w okupowanej przez Niemców Polsce doprowadziło do rozbicia ruchu oporu i wykształcenia wielu niezależnych ośrodków. Ich podporządkowanie było jednym z elementów bieżącej działalności Związku Walki Zbrojnej przemianowanego następnie na Armię Krajową. Organizacja reprezentowała w terenie Polskie Siły Zbrojne oraz władzę Rządu RP na Emigracji, stąd też uzurpowała sobie prawo do […]

Alianci wobec Powstania Warszawskiego

Żołnierze z Batalionu „Czata 49” na Woli, wyciągają z zasobników zrzutowe granatniki przeciwpancerne PIAT. Trzeci od lewej stoi kpr. pchor. Andrzej Maringe „Andrzej”, w środku siedzi kpr. pchor. Stanisław Potworowski „Potwór”. Warszawa, sierpień 1944 roku. Wikipedia, domena publiczna.

Lipiec w Londynie był bardzo gorącym miesiącem. Dosłownie i w przenośni. Szczególna sytuacja polskiego Rządu Emigracyjnego spędzała sen z powiek nie tylko dyplomatom Rzeczypospolitej, ale i aliantom zachodnim. Zarówno Brytyjczycy, jak i Amerykanie zdawali sobie sprawę, iż Polska bezpowrotnie utraciła tereny położone na wschód od linii Curzona, ponieważ tam lokowali się już Sowieci i podległa […]

Komunistyczna walka z wolnością słowa – cenzura

Cenzura jest stara jak świat. Każda władza pragnie zachować monopol na przepływ informacji, a gdy to nie jest możliwe, chce mieć przemożny wpływ na ludzi czy struktury zawiadujące sferą informacji. Importowany ze Wschodu sposób rządzenia, polegający na fizycznym likwidowaniu oponentów, zastraszaniu społeczeństwa poprzez organizację sfingowanych procesów bohaterów podziemia akowskiego, czy uniemożliwienie obywatelom podróży zagranicznych, czynił […]