Kwatermistrzostwo pod Monte Cassino

Mozaika zdjęć prezentujących działania polskiego kwatermistrzostwa pod Monte Cassino. Źródło zdjęć: NAC.

Przeprowadzona przez 2. Korpus Polski ofensywa wymagała dostaw zaopatrzenia, amunicji i żywności. Logistyka 2 Korpusu działała bezbłędnie. A wszystko to – ze względu na trudny górski teren oraz bliskość żołnierzy niemieckich – nie należało do zadań łatwych.

Niezastąpione PIAT-y w Powstaniu Warszawskim

Żołnierze z Batalionu „Czata 49” na Woli, wyciągają z zasobników zrzutowe granatniki przeciwpancerne PIAT. Trzeci od lewej stoi kpr. pchor. Andrzej Maringe „Andrzej”, w środku siedzi kpr. pchor. Stanisław Potworowski „Potwór”. Warszawa, sierpień 1944 roku. Wikipedia, domena publiczna.

Brytyjska broń przeciwpancerna Projector Infantry Ani Tank (PIAT) – w Polsce znana jako granatnik przeciwpancerny PIAT lub po prostu Piat – była używana podczas Powstania Warszawskiego. Powstańcy bardzo ją cenili ze względu na jej skuteczność w zwalczaniu niemieckich czołgów.

Mecze piłkarskie na wojennej emigracji w Wielkiej Brytanii

Polscy żołnierze w Szkocji podczas przerwy w ćwiczeniach. Lata 1940-44. Mimo intensywnych treningów wojskowych, Polacy dysponowali także czasem wolnym. Korzystano z niego m.in. w celach sportowych, rozgrywając mecze piłki nożnej z drużynami szkockimi i angielskimi. Źródło: NAC.

Integracji kulturowej między Polakami a Brytyjczykami sprzyjały mecze piłki nożnej. Futbol – podobnie jak współcześnie – cieszył się w latach 40-tych w Wielkiej Brytanii dużą popularnością. Polacy pokazali wówczas, że potrafią, i to bardzo dobrze, grać w piłkę.

Josef František zostaje „gościem” Dywizjonu 303

sierż. Josef František oraz myśliwiec Hawker Hurricane wraz z polską obsługą. Wielka Brytania, 1940 rok. Źródło: NAC. Wszystkie swoje zwycięstwa podczas bitwy o Anglię František odniósł właśnie w samolocie Hurricane w popularnej wersji Mk I.

Po pewnym czasie jednak, na początku września 1940 roku, zaczęły pojawiać się problemy. Wywołane one zostały metodą walki czeskiego sierżanta. František podczas starć powietrznych miał w zwyczaju „znikać” i prowadzić pojedynki na własną rękę.

Tajemnica wojskowa wokół ataków kamikaze

kamikaze por. Yoshinori Yamaguchi w samolocie Yokosuka D4Y3 (Type 33) „Judy” podczas samobójczego uderzenia na lotniskowiec USS Essex (CV-9) 25 listopada 1944 roku. Wikimedia, domena publiczna.

Kamikaze nie przynieśli Japończykom zwycięstwa, ale wpłynęli na przebieg wojny na Pacyfiku. Amerykanie bali się ich nie tylko w wymiarze czysto wojskowym, ale i psychologicznym. Stąd też informacje o samobójczych atakach trzymano w ukryciu przed opinią publiczną.

Jak zdobycie Monte Cassino przyjęto w 1. Dywizji Pancernej?

Plutonowy Emil Czech gra hejnał mariacki na zdobytym klasztorze Monte Cassino 18 maja 1944 roku. Notabene, był on saperem tak samo jak Borchólski – służył w 3 Karpackich Batalionie Saperów, wchodzącym w skład 3 DSK. Zaliczał się także do „starych Karpatczyków”, ponieważ wcześniej należał do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Hejnał zagrał na rozkaz gen. Bolesława Ducha. Źródło: Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego/Wikipedia, domena publiczna.

Zwycięstwo pod Monte Cassino było szeroko komentowane wśród wojskowych i w zachodnich mediach. Jak jednak zareagowali na wiadomość o tym polscy pancerniacy z 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka? Radość przyćmiewały obawy o losy Polski.

Atak Sowietów na włoskie okopy

generał Giovanni Messe podczas przeglądu włoskiej jednostki na froncie wschodnim w sierpniu 1941 roku. Gen. Messe dowodził m.in. Włoskim Korpusem Ekspedycyjnym w Rosji (wł. Corpo di Spedizione Italiano in Russia) walczącym w ZSRR w latach 1941-42. Jest uważany za jednego z najlepszych włoskich dowódców z okresu II wojny światowej. W 1942 roku dowództwo nad siłami włoskimi w ZSRR – przemianowanymi na 8 Armię – Messe przekazał gen. Italo Gariboldiemu. Dowodził on 8 Armią aż do jej rozbicia podczas bitwy stalingradzkiej. Źródło fotografii: Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Zmagania podczas jednego z nocnych wypadów Sowietów – przeprowadzonego w zimie na przełomie 1942 i 1943 roku – opisał w swoich wspomnieniach Mario Rigoni Stern, starszy sierżant z 2. Dywizji Alpejskiej „Tridentina”.

Opancerzony kadłub Hurricane’a

Hawker Hurricane podczas Battle of Britain Memorial Flight Members' day z 2018 roku. Wikimedia/The National Archives, Open Government Licence 1.0.

Hurricane’y w wersji Mk I były samolotami klasycznymi i nie posiadały żadnego opancerzenia, co w praktyce oznaczało, że w razie trafienia w kadłub było niemal pewne, iż pilot zostanie zraniony lub zabity.