Iwan Koniew

Iwan Koniew (1897-1973) – sowiecki dowódca wojskowy, marszałek, jeden z głównodowodzących w operacji berlińskiej.

Urodził się 28 grudnia 1897 roku. Pochodził z niezbyt zamożnej rodziny chłopskiej. Nie mając wielkich perspektyw, postanowił rozpocząć karierę militarną. Mimo chłopskiego pochodzenia, dosłużył się najwyższego stopnia w wojsku radzieckim i dowodził ogromnymi zawiązkami taktycznymi. Służbę wojskową rozpoczął w 1915 roku, kiedy to w stopniu szeregowca znalazł się w armii carskiej. Od 1918 roku był członkiem partii komunistycznej. Wtedy też wstąpił do Armii Czerwonej i wziął udział w wojnie domowej. W latach 1918-24 pełnił funkcję komisarza politycznego. Swoją edukację wojskową pogłębiał poprzez udział w rozmaitych kursach dla podoficerów. W 1934 roku ukończył Akademię Wojskową. Cztery lata później powierzono mu dowództwo 2. Samodzielnej Armii Dalekiego Wschodu. Następnie dowodził jeszcze Zabajkalskim i Północnokaukaskim Okręgiem Wojskowym.

Podczas II wojny światowej sprawował różne funkcje dowódcze, przesuwając się wraz z wojskiem od Moskwy aż po Berlin. W 1940 roku mianowany został generałem-lejtnantem. Po rozpoczęciu działań wojennych między III Rzeszą a Związkiem Radzieckim Koniew objął dowództwo nad 19. Armią, a następnie Frontem Zachodnim. Uhonorowano go nominacją na generała-pułkownika. 17 października 1941 roku został dowódcą Frontu Kalinińskiego. Bitwa o Moskwę nieomal doprowadziła go do śmierci. Dyktator sowiecki, Józef Stalin, winą za niepowodzenia obarczał dowódców Armii Czerwonej. Wśród nich znalazł się i Koniew. Jedynie wstawiennictwu marszałka Gieorgija Żukowa mógł zawdzięczać rozwój kariery oraz uratowanie życia. Paradoksalnie bitwa o Moskwę nie zakończyła się klęską Armii Czerwonej, nie była też końcem zmagań na froncie wschodnim, gdzie Sowieci odpierali kolejne ofensywy wojsk hitlerowskich. W sierpniu 1942 roku Koniew odzyskał zaufanie dyktatora i wrócił na stanowisko dowódcze we Froncie Zachodnim. W marcu 1943 roku mianowano go dowódcą Frontu Północno-Zachodniego, ale niedługo zagrzał tam miejsce, ponieważ jeszcze w czerwcu tego samego roku dowodził Frontem Stepowym, który wkrótce przemianowano na 2. Front Ukraiński. W niedługim czasie po objęciu dowództwa nad wspomnianym zawiązkiem taktycznym otrzymał stopień generała armii. Koniew brał również udział w bitwie na Łuku Kurskim, którą rozstrzygnięto na korzyść Armii Czerwonej. to ostatecznie przechyliło szalę zwycięstwa na stronę Sowietów. 20 lutego 1944 roku Koniew został mianowany marszałkiem. 15 maja objął dowodzenie nad 1. Frontem Ukraińskim. Z jednostką tą zawędrował aż pod Berlin, gdzie Sowieci po raz kolejny na swoją korzyść rozstrzygnęli bitwę przeciw Wehrmachtowi. Zanim jednak 1. Front Ukraiński dotarł do stolicy III Rzeszy, Koniew wziął udział w wyzwalaniu Polski, wędrując przez Lwów oraz Wrocław. 9 maja 1945 roku armia Koniewa wzięła udział w ostatniej ofensywie na kontynencie europejskim – wyzwalaniu Czechosłowacji. Po wojnie otrzymał stanowisko dowódcy Centralnej Grupy Wojsk Radzieckich. Był również Wysokim Komisarzem w Austrii. Po 1946 roku sprawował funkcję naczelnego dowódcy Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw Układu Warszawskiego (w latach 1955-1960). Od sierpnia 1961 roku objął dowodzenie nad grupą wojsk sowieckich w NRD. Od 1962 roku pełnił funkcję generalnego inspektora w Ministerstwie Obrony ZSRR. Za życia dwukrotnie odznaczono go tytułem Bohatera Związku Radzieckiego oraz wieloma orderami zagranicznymi. Otrzymał również Krzyż Wielki Orderu Virtuti Militari. Zmarł 21 maja 1973 roku w Moskwie.