Jednym z elementów brutalnej polityki niemieckiego okupanta względem ziem polskich były masowe przemieszczenia ludności. Wysiedlenia wpisywały się w doktrynę nazistowską, która zakładała, iż podbite terytorium Polski stanie się kiedyś miejscem niemieckiej kolonizacji. W konsekwencji rdzenna ludność tych ziem miała zostać pozbawiona dobytku i wysiedlona w inne miejsca. Polityka okupanta Od początku okupacji Niemcy wdrażali założenia […]

Mimo iż w okresie dwudziestolecia międzywojennego Europę opanowały nastroje rewolucyjne, komunizm nie zdobył uznania w Polsce. Dominacja obozu Józefa Piłsudskiego (sanacji) i walka z opozycją uniemożliwiły rozwijanie się Komunistycznej Partii Polskiej (KPP). Niezależnie od podejścia sanacji do przeciwników politycznych działalność KPP nie byłaby możliwa wobec jej całkowitego podporządkowania Moskwie i wykonywania poleceń płynących ze Związku […]

Pacyfikacje były najczęściej nieuzasadnionymi operacjami przeciwko bezbronnej ludności cywilnej obliczonymi na zadanie jak największych strat. Stanowiły element specyficznej formy prześladowania ludności polskich wsi przez niemieckiego okupanta. Zbrodnicza strategia Jednym z elementów terroru stosowanego względem polskiej ludności na okupowanych przez Niemców ziemiach były pacyfikacje polskich miejscowości, szczególnie wsi. Przez pacyfikację rozumie się zbrojne stłumienie buntu, ale […]

Jeszcze zanim rozpoczęła się II wojna światowa, Niemcy przygotowali sobie główne wytyczne ich wojennej polityki. Myśl przyszłego okupanta zawarta była przede wszystkim w podstawach hitlerowskiego planu podboju i podporządkowania ludów europejskich. Pogoń za „przestrzenią życiową”, którą Niemcy mieli rzekomo znaleźć na wschodzie, motywowała działania niemieckie – zarówno militarne, jak i polityczne, ekonomiczne, gospodarcze czy kulturalne. […]

Po zajęciu Polski na początku października 1939 roku Niemcy przystąpili do natychmiastowej reorganizacji ziem polskich. Początkowo administrację na okupowanych terytoriach sprawowała armia. Jej zarząd zakończył się wraz wydaniem październikowego dekretu o organizacji ziem polskich. Warto podkreślić, że w momencie rozpoczęcia agresji przeciwko Polsce niemiecki parlament dokonał inkorporacji Wolnego Miasta Gdańsk do III Rzezy. Działanie to […]

Przejęcie kontroli nad polską kulturą przez komunistów uwzględniało stworzenie i wykorzystanie odpowiednich struktur związkowych umożliwiających władzy penetrowanie środowisk literackich. W dużej mierze w takich kategoriach należy rozpatrywać powołanie Związku Zawodowego Literatów Polskich. Powstanie Związku W sierpniu 1944 roku przebywała w Lublinie przybyła z I Armią Wojska Polskiego grupa pisarzy związanych z Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego […]

Odtworzenie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie było jednym z głównych zadań nowych władz emigracyjnych. Rząd RP przez lata starał się rozgrywać kartę wsparcia militarnego dla aliantów. Do momentu aż Polacy przestali być potrzebni na froncie. Koncepcja Upadek Polski w październiku 1939 roku nie był końcem wysiłku państwa i narodu polskiego w czasie II wojny światowej. […]

Wykształcenie struktur wojskowych Polskiego Podziemia było niewątpliwie dużym sukcesem Polaków organizujących ruch oporu na okupowanych przez Niemców terenach. Już we wrześniu 1939 roku zaczęły powstawać pierwsze organizacje stanowiące zalążek podziemnej armii, w późniejszym czasie największej formacji tego typu w Europie. W funkcjonowanie struktur zaangażowali się przede wszystkim przedwojenni działacze polityczni i wojskowi aktywnie wspierani przez […]

Zaangażowanie i ofiarność polskich marynarzy przysporzyły im słuszną sławę w szeregach sił alianckich. Bilans walk PMW jest niezwykle korzystny, choć uwzględnia bolesne straty. Z przeszło 4 tys. marynarzy śmierć poniosło ok. 450 członków załóg kilkudziesięciu okrętów. Blisko stu Polaków otrzymało zagraniczne odznaczenia, co jasno pokazuje, jaką estymą cieszyli się w szeregach alianckich. Specyfika działań Ze […]

Utworzenie Armii Andersa miało być szansą na kooperację sił polskich i radzieckich. Szybko jednak okazało się, iż Sowieci nie są zainteresowani współpracą, lecz wykorzystaniem Polaków. Trudności w zaopatrywaniu wojsk, fatalne warunki zakwaterowania i wreszcie naciski strony radzieckiej na szybkie rzucenie Polaków do boju przelały czarę goryczy – Armia Andersa musiała zostać ewakuowana, by walczyć ramię […]