Białe Autobusy kursują przez granicę

Białe Autobusy Czerwonego Krzyża w 1945 roku. Zdjęcie za: Wikipedia/domena publiczna/Szwedzki Czerwony Krzyż.

Zezwalając na ewakuację więźniów, naziści liczyli na ocalenie własnej skóry. „Białe Autobusy” zaczęły kursować w marcu 1945 roku – ewakuacja objęła ok. 15 tys. ludzi więzionych w obozach koncentracyjnych, w tym osoby pochodzenia polskiego.

Douglas Bader – lotnik bez nóg

Douglas Bader. Zdjęcie za: Wikipedia/domena publiczna.

Maszyna rozbiła się, a on sam cudem uszedł z życiem. Amputowano mu obie nogi. Dla młodego lotnika konieczność odnalezienia się w nowych realiach nie oznaczała końca – wkrótce znowu wsiadł za stery samolotu.

„Przesyłam podziękowania, Król”

Chrystian X na koniu podczas przejażdżki po Kopenhadze. Zdjęcie za: Wikipedia/domena publiczna.

Sędziwy już król co roku otrzymywał dziesiątki depesz urodzinowych, w tym także kurtuazyjne życzenia od niemieckiego dyktatora. Postanowił mu odpowiedzieć w lakoniczny sposób, co Hitler odebrał jako osobisty afront.

Bombardowanie klasztoru na Monte Cassino

Zniszczony klasztor na Monte Cassino w 1944 roku. Zdjęcie za: NAC.

W opinii obserwatorów zniszczenie klasztoru na Monte Cassino było ogromnym błędem – zarówno z moralnego, jak i taktycznego punktu widzenia. Umożliwiło Niemcom zajęcie ruin i stworzenie punktu obrony.

W Ardenach słychać kolędy – święta na froncie

We wspomnieniach amerykańskich żołnierzy pojawiają się relacje o ubieraniu zaimprowizowanej choinki, wspólnym śpiewaniu kolęd. Wszystko to w przerwie od wzajemnego ostrzału i przy poczuciu ogromnej tęsknoty za odległym o tysiące kilometrów domem.

„I am Polish” – czeski pilot Polakiem

Josef Frantisek. Zdjęcie za: Wikipedia/domena publiczna.

Zawsze konsekwentnie odmawiał angażu do czeskich sił powietrznych, podkreślając silną więź z Polakami – czeski pilot w praktyce stał się Polakiem. Zasłynął także ze specyficznego sposobu „polowania” na niemieckie samoloty.

Dla kogo Medal of Honor?

Medal of Honor jest najwyższym odznaczeniem wojskowym w hierarchii amerykańskiej armii. Trudno zostać nim uhonorowanym, ale wojny tworzą bohaterów, choć niektórzy mogą się wydawać kontrowersyjni.

„Po wojnie mnie rozstrzelają”

Philippe Pétain i Pierre Laval (Wikipedia, domena publiczna).

Pierre Laval jeszcze w czasie trwania wojny miał powiedzieć, iż po zakończeniu konfliktu zostanie rozstrzelany. Francuski polityk obrał standardową linię obrony, twierdząc, iż kolaboracja wymagała niezwykłego poświęcenia i odwagi.

Bernard Freyberg walczy o niepodległość Meksyku

Bernard Freyberg na froncie włoskim w 1944 roku. Zdjęcie za: Wikipedia/domena publiczna/Imperial War Museum.

Historia żyła swoim życiem. Podobno Freyberg nigdy nie był w Meksyku, a rozsiewane plotki sprzyjały wzmocnieniu jego pozycji, do czego rękę przykładali Anglicy darzący nowozelandzkiego generała dużą estymą.