Czołgi Renault FT i Polska jako 4 potęga pancerna świata

W momencie zakończenia I wojny światowej, pod koniec 1918 r., czołgi stanowiły broń stosunkowo nową, w dodatku liczniej używaną tylko przez zwycięskie mocarstwa alianckie.  Stanowiło to szansę dla Polski, która choć dopiero odzyskała swoją niepodległość, to niemal od razu stała się 4 potęgą pancerną świata, wyposażoną w czołgi Renault FT.

Było to zasługą głównie Błękitnej Armii gen. Hallera, która we Francji otrzymała 120 francuskich czołgów Renault FT. Ich ilość, jak na owe czasy, była całkiem spora. Spowodowała także, że pod względem liczby posiadanych czołgów Polska znalazła się na 4 miejscu, a wyprzedzały ją jedynie – choć jednocześnie znacząco – Francja (1 miejsce), Wielka Brytania (2 miejsce) i USA (3 miejsce). Nieco niżej, za Polską, były z kolei Włochy – inwestujące we własne modele czołgów zamiast masowego importu popularnych wozów francuskich i brytyjskich.

Ponadto, polskie czołgi nie stanowiły wówczas powodu do dumy jedynie „na papierze”. Użyto ich bojowo w czasie wojny polsko-bolszewickiej, gdzie okazały się skuteczną bronią. Szczególnie, że bolszewicy z kolei nie posiadali zbyt wielu czołgów a trzon ich pojazdów opancerzonych stanowiły samochody pancerne i pociągi pancerne.

Czołg Renault FT z 1 Pułku Czołgów pokonuje nasyp na poligonie podczas ćwiczeń w powiecie mławskim z lat 1930-1933 (NAC, Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny).

Czołgi Renault FT okazały się także istotne dla przyszłości Wojska Polskiego. Stosunkowo liczne, pozwoliły części oficerów i żołnierzy polskich na zapoznanie się z nowoczesną wówczas technologią pancerną. Dzięki temu już po I wojnie w Polsce pojawili się doświadczeni czołgiści oraz dowódcy, którym nieobce było dowodzenie czołgami. Za najlepszy przykład może posłużyć Stanisław Maczek – późniejszy dowódca 1 Dywizji Pancernej – który swoją karierę w dowodzeniu bronią pancerną rozpoczynał, w 1920 r., właśnie od dowodzenia plutonem 3 czołgów Renault FT.

Bibliografia: M. Fiszer, J. Gruszczyński, „Czołgi. Pierwsze sto lat” [w:] „Historia Wojsko i Technika” nr spec. 5/2016.

Fotografia tytułowa: czołgi Renault FT podczas defilady Wojska Polskiego przed Zamkiem Cesarskim w Poznaniu, zorganizowanej z okazji obchodów Święta Niepodległości 11 listopada 1930 roku. Źródło: NAC/Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny.

Marek Korczyk