Podczas wojny chińsko-japońskiej z lat 1937-1945 wojska Cesarstwa Japońskiego dokonały inwazji na Republikę Chińską, odnosząc w pierwszych latach konfliktu szereg sukcesów i zdobyczy terytorialnych. Doszło zatem do sytuacji, w której na rozległym obszarze Chin znalazły się tysiące japońskich żołnierzy. Jak zatem przedstawiało się ich wyżywienie?
Oceniając ogólnie, należy przyznać, że – nawet pomimo trudnych warunków – dość dobrze. Japończycy w Chinach, zwłaszcza w porównaniu do miejscowej ludności, byli po prostu dobrze odżywieni. Typowa dzienna racja żywności ważyła ok. 1,5 – 2 kg (3,5 – 4,5 funta) i składała się z ryżu, jęczmienia, świeżego mięsa, ryb i warzyw. Do tego dochodziły czasami dostarczane owoce w puszkach i tabletki z witaminami. Gdy tylko było to możliwie, korzystano także z używek: papierosów, słodyczy oraz alkoholu (głównie sake). W związku ze zwycięstwami odnoszonymi na początku wojny, japońscy żołnierze zdobywali także pewne ilości żywności i napojów kosztem przeciwnika oraz ludności cywilnej. Mimo tej dość pomyślnej sytuacji żołnierze japońscy byli przygotowani do niedostatków i potrafili w razie konieczności przetrwać dłuższy okres czasu, posilając się jedynie małymi porcjami ryżu.
To dobre wyżywienie wojsk japońskich w Chinach było przeciwieństwem dla sytuacji na niektórych wyspach Pacyfiku, zajętych w pierwszym okresie wojny z Amerykanami w latach 1941-45. Tam dość częstym problemem były braki żywnościowe, w skrajnych sytuacjach prowadzące nawet do aktów kanibalizmu (np. niesławny incydent na Chichi-Jimie).
Podsumowując, jeśli było się japońskim żołnierzem lubiącym dobrze zjeść, to bardziej opłacało się stacjonować w Chinach niż na Pacyfiku. Choć oczywiście to zasada dość ogólna – w niektórych rejonach Chin także było ciężko z wyżywieniem, a większe i bogatsze wyspy na Pacyfiku, takie jak chociażby Luzon, oferowały przyzwoite i konkretne posiłki.
Bibliografia: Philip Jowett, „China & Japan at war 1937-1945”.
Fotografia: japońscy żołnierze spożywają posiłek na śniegu podczas walk o chińskie miasto Jehol (obecnie Chengde) w marcu 1933 roku. Jehol został wówczas zdobyty przez Japończyków i do 1945 roku stanowił część marionetkowego państwa Mandżukuo. Źródło: NAC.
Marek Korczyk
