Paul Reynaud (1878-1966) – francuski polityk, premier Francji w czasie ofensywy niemieckiej.
Urodził się 15 października 1878 roku w Barcelonnette. Pochodził z bogatej rodziny zajmującej się przemysłem tekstylnym. Pieniądze rodziny umożliwiły mu pobieranie nauk w najlepszych szkołach. Był studentem prawa na Sorbonie. Po ukończeniu studiów pracował jako prawnik. W 1912 roku poślubił Jeanne Henri-Robert. Małżeństwo nie trwało długo, bo już rok później para zdecydowała się na rozwód. W czasie I wojny światowej walczył we francuskiej armii, a po zakończeniu działań zbrojnych postanowił zaangażować się w politykę. W latach 1919-1940 był deputowanym do Zgromadzenia Narodowego. Przez większą część swojej kariery był związany z ugrupowaniami centrowymi, w tym Partią Demokratyczną. Doświadczenia prawnicze oraz niewątpliwy zmysł oratorski przysporzyły mu sławę doskonałego mówcy oraz zręcznego dyplomaty. Jego wyraziste poglądy były jednak źródłem ostracyzmu politycznego w latach trzydziestych. Mimo doświadczenia i niewątpliwych umiejętności Reynaud nie powierzano ważnych funkcji rządowych. Tracił poparcie także w łonie partii, co było efektem niepopularnych wówczas poglądów zaostrzenia kursu względem Niemiec i zbliżenia z naturalnymi antyniemieckimi sojusznikami, w tym Wielką Brytanią. Po dojściu nazistów do władzy jako jeden z nielicznych francuskich polityków zdawał sobie sprawę z realnego zagrożenia i konieczności prowadzenia ostrej i wyrazistej polityki. Jego retoryka nie zyskała poparcia, mimo iż wielokrotnie wypowiadał się przeciwko polityce ustępstw względem coraz bardziej agresywnych posunięć Adolfa Hitlera i III Rzeszy. W 1938 roku pełnił funkcję ministra skarbu w rządzie Eduarda Daladier. Jako minister przeprowadził szereg reform w duchu liberalizmu, kapitalizmu i deregulacji. W ten sposób starał się przeciwdziałać kryzysowi gospodarczemu odczuwalnemu wciąż w Europie po globalnej zapaści z końca lat dwudziestych. Deregulacja i zmniejszenie obciążeń miały przyciągnąć do Francji nowy kapitał oraz inwestycje. Reynaud osiągnął umiarkowane sukcesy, choć jego polityka rzeczywiście przyczyniła się do ożywienia gospodarczego, a on sam zyskał sobie sporą popularność w Zgromadzeniu Narodowym. Jednocześnie starał się angażować w kwestie międzynarodowe, głośno krytykując rząd francuski w związku z wynikami konferencji monachijskiej. Reynaud słusznie domagał się prowadzenia bardziej aktywnej polityki i zerwania z ugodowością. Appeasement jedynie odwlekł nieunikniony konflikt. Agresja Niemiec na Polskę 1 września 1939 roku ostatecznie przekreśliła szanse na uchronienie Europy przed wojną.
Francuski rząd nie miał jednolitej koncepcji prowadzenia polityki względem Niemiec i Związku Radzieckiego. Spierano się w zakresie możliwości wykorzystania korpusu ekspedycyjnego w ramach pomocy dla Finlandii walczącej w tzw. Wojnie Zimowej. Ostatecznie Finowie skapitulowali pod naporem Związku Radzieckiego. Fiasko planów rządu Eduarda Daladiera i pogarszająca się sytuacja na arenie międzynarodowej doprowadziły do odwołania gabinetu. 21 marca 1940 roku Reynaud objął stanowisko premiera rządu Francji. Z jego nominacją wiązano nadzieje na ożywienie polityki zagranicznej i zabezpieczenie kraju przed spodziewaną ofensywą armii III Rzeszy. Nie starczyło mu czasu na reorganizację wojska. Jeszcze przed wybuchem wojny Reynaud postulował zwiększenie wydatków na siły pancerne, korzystając z doświadczeń odsuniętego na drugi plan gen. Charlesa de Gaulle’a. 28 marca 1940 roku Reynaud sygnował porozumienie z Brytyjczykami zacieśniające sojusz między obydwoma krajami. Następnie wsparł siły brytyjskie w czasie kwietniowej interwencji w Norwegii, gdzie Niemcy realizowali plan kolejnej operacji ofensywnej. Starcia w Skandynawii zakończyły się porażką sił alianckich, a wysłany tam korpus został w czerwcu odwołany z zajętego Narviku. Początkowe niepowodzenia zniechęciły Reynauda, który 9 maja próbował się podać do dymisji. Następnego dnia Niemcy zaatakowały Francję, co odsunęło w czasie ustąpienie premiera. Szybkie sukcesy sił Wehrmachtu przekreśliły szanse Francuzów na skuteczną obronę. 20 maja Reynaud przejął kierowanie nad ministerstwem obrony, jednakże władza w zakresie spraw wojskowych spoczywała przede wszystkim w rękach naczelnego dowództwa i wybranych generałów. Wobec postępów wojsk niemieckich Reynaud wraz z rządem szukali schronienia w Bordeaux.
16 czerwca 1940 roku premier postanowił przekazać władzę w ręce marsz. Philippe’a Petaina, zdając sobie sprawę, iż akt ten jest jednoznaczny z kapitulacją Francji. Choć niektórzy historycy (bardziej w poszukiwaniu taniej sensacji) chcieli widzieć w Reynaud polityka słabego i łatwego do zmanipulowania, jego postawa w czasie kampanii francuskiej przeczy tego typu tezom. Reynaud proponował kontynuowanie walki, nawet za cenę przeniesienia działań na terytorium francuskich kolonii. 17 czerwca 1940 roku jego zdjęcie, wraz z najbliższymi współpracownikami, ukazało się na okładce magazynu „Time”, stając się symbolem porażki. Oddanie władzy w ręce marsz. Petaina odczytywano jako akt kapitulacji samego Reynaud, który musiał się zmierzyć z silnym stronnictwem dążącym do zawarcia pokoju z Niemcami, nawet w obliczu konieczności podporządkowania się III Rzeszy.
Po przejęciu władzy przez marsz. Petaina i utworzeniu Republiki Vichy Reynaud został internowany. Kolaboracyjne władze postawiły go przed marionetkowym trybunałem w Riom działającym od lutego 1942 roku. W czasie procesu Reynaud oskarżano o doprowadzenie do klęski w wojnie z Niemcami. W listopadzie 1942 roku Niemcy zdecydowali się wkroczyć na terytorium marionetkowej Republiki Vichy, odpowiadając tym samym na alianckie desanty w kolonialnej francuskiej Północnej Afryce. Reynaud został aresztowany i wysłany do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, skąd następnie przeniesiono go do Itter. Został oswobodzony przez wojska amerykańskie, które wyzwoliły obóz w 1945 roku. Po zakończeniu działań zbrojnych powrócił do czynnej polityki, przez krótki okres czasu ponownie pełnił funkcję ministra finansów. W latach 1946-1962 był deputowanym do parlamentu. Po wojnie poświęcił się także pracy pisarskiej, koncentrując się głównie na sprawach międzynarodowych, w tym integracji państw europejskich. Zmarł 21 września 1966 roku.
