Trwająca w Europie i Azji wojna, w 1940 roku wymusiła na Sztabie Generalnym armii australijskiej decyzję o budowie własnego czołgu. Armia australijska nie była gotowa do wojny w 1939 roku i przechodziła intensywną rozbudowę. Początkowo planowano rozpoczęcie licencyjnej produkcji amerykańskiego czołgu M3, lecz plany te upadły. Nie można też było liczyć na dostawy z Wielkiej Brytanii. Wówczas bowiem zarówno USA, jak i Zjednoczone Królestwo rozbudowywały i modernizowały własne siły pancerne. Sprzedaż czołgów do Australii nie była możliwa.
Australijczycy stworzyli zatem własną konstrukcję – czołg szybki AC1 „Sentinel”. Powstał on już w 1941 roku. Po próbach polowych i modernizacji konstrukcji seryjną produkcję rozpoczęto w 1942 roku. Do lipca 1943 roku z fabryki Chullon Tank Assembly wyszło 66 czołgów AC1. Czołg ten był uzbrojonych w armatę kal. 40 mm. Po nim zaprojektowano wersję zmodernizowaną AC3, wyposażoną w armatę kal. 87,6 mm. Następnie utworzono jeszcze jedną wersję – uzbrojoną w armatę ppanc. kal. 76,2 mm. Nie miało to jednak większego znaczenia dla przyszłości czołgu. Szybko bowiem zrezygnowano z produkcji czołgów AC1 „Sentinel”. Jego uzbrojenie było początkowo za słabe, a później niezbyt adekwatne do walki z czołgami przeciwnika. Tymczasem od 1942 roku Australia mogła już liczyć na dostawy amerykańskich czołgów M3 i M4, które były lepiej opancerzone i miały lepsze uzbrojenie. Utworzenie czołgów AC1 było jednak dużym osiągnięciem przemysłu australijskiego oraz australijskich konstruktorów. W ciągu około dwóch lat zaprojektowano, przebadano, ulepszono i wprowadzono do produkcji seryjnej rodzimej produkcji czołg. Był to duży wyczyn także dlatego, że Australia nie miała najmniejszego doświadczenia w projektowaniu i produkcji czołgów. Ponadto, mimo że AC1 „Sentinel” nie wziął udziału w bitwach II wojny, to jednak znacznie przysłużył się do szkolenia australijskich czołgistów.
Fotografia za: Wikipedia, domena publiczna.
Podstawowe dane techniczne (wersja AC1):
Załoga: 5 osób
Masa: ok. 28 ton
Pancerz: 45-65 mm
Wymiary: długość 6,33 m; szerokość 2,77 m; wysokość 2,57 m
Napęd: trzy 8-cylindrowe, gaźnikowe, chłodzone cieczą silniki Cadillac mod. 75 o mocy 117 KM, zapewniające prędkość maksymalną ok. 48 km/h (na drogach)
Uzbrojenie: armata Mk IX kal. 40mm, 2 km Vickers kal. 7,7mm
Marek Korczyk
