„Witold Pilecki. Fotobiografia” – recenzja książki

Rok wydania – 2015

Autor – Maciej Sadowski

Wydawnictwo – Olesiejuk

Liczba stron – 200

Seria wydawnicza – brak

Tematyka – fotobiografia Witold Pileckiego, jednego z działaczy Polskiego Podziemia.

Witold Pilecki to dzisiaj jeden z kluczy do zrozumienia, że historia jest wciąż żywa, a kolejne pokolenia nie zapominają o przeszłości. Rotmistrz stał się bowiem jednym z symboli XXI-wiecznego ruchu na rzecz kultywowania tradycji niepodległościowych. Martwić może jedynie fakt, że niektóre ekstremistyczne grupy wykorzystują bohatera z Auschwitz do uprawiania politycznej propagandy. Gdy jednak weźmiemy pod uwagę pozytywne przejawy kreowania wizerunku wojskowego, dostrzeżemy, że Pilecki to symbol poświęcenia, męstwa i patriotyzmu, który aktualnie stanowi wzór do naśladowania dla dziesiątek młodych Polaków. Z dużą radością przyjmuję zatem kolejne inicjatywy i publikacje mające na celu upamiętnienie tej wybitnej postaci. Właśnie w takich kategoriach widzę fotobiografię zatytułowaną „Witold Pilecki”, która wyszła spod ręki Macieja Sadowskiego. Historyk zdecydował się na zebranie pokaźnej ilości zdjęć archiwalnych, przez pryzmat których opowiada życie Rotmistrza. W wielu przypadkach daje czytelnikom możliwość zapoznania się z materiałami, które dotychczas nie były publikowane. Opracowanie nie jest być może najbardziej oryginalne i dla niektórych będzie zwyczajnym albumem zdjęciowym. W zestawieniu z dostępnymi na rynku biografiami Pileckiego ma jednak spory potencjał poznawczy, ukazując nieznane oblicze Rotmistrza.

Fotobiografia została przygotowana przez Wydawnictwo Olesiejuk, które po raz kolejny sięgnęło do historii II wojny światowej, szukając tematu ciekawego i godnego zaprezentowania. Publikacja wyróżnia się bardzo dobrze skomponowaną szatą graficzną, na którą składają się liczne fotografie i przedruki dokumentów. Wszystko w świetnej jakości, opatrzone czytelnym komentarzem umożliwiającym rekonstrukcję okoliczności. Na grafiki narzucono fragmenty wypowiedzi Pileckiego, które stanowią komentarz dla przewijających się obrazów. Znaczna część z nich pochodzi z opublikowanego po ucieczce z Auschwitz raportu, w którym Rotmistrz dokumentował nazistowską eksterminację za drutami obozu koncentracyjnego. Wstrząsające opisy korespondują z tym, co możemy zobaczyć na kartach fotobiografii. Konfrontacja cierpienia i ludzkich dramatów z męstwem i poświęceniem Pileckiego jest jeszcze bardziej wyraźna.

Minusy tego typu opracowań są aż nazbyt wyraźne. Czytelnicy, a w tym wypadku bardziej oglądający, nie dostają do rąk tekstu samej biografii. Na końcu niby zamieszczono kalendarium życia Pileckiego, ale ma ono wybitnie skrótowy charakter, wobec czego nie może być traktowane jako poważne źródło wiedzy. Z jednej strony nieco żal, iż Maciej Sadowski nie zdecydował się na poprzetykanie fotografii zapiskami na temat życia Rotmistrza. Z drugiej, co wydaje się oczywiste, taka była konwencja wydania obliczonego na prezentację zdjęć. Książka świetnie spełnia rolę albumu i niewątpliwie będzie stanowić ozdobę każdego regału. Przede wszystkim zaś jest cennym dokumentem historycznym opowiadającym historię narodowego bohatera. Maciej Sadowski tchnął w postać nowe życie, pozwalając zainteresowanym na spojrzenie z innej perspektywy. Wszystko to świetnie wpisuje się w założenia popularnej w ostatnich latach akcji „Przypomnijmy o Rotmistrzu”, której autorzy przetarli szlak dla mniej lub bardziej konwencjonalnych opracowań. Fotobiografia znajduje się po stronie oryginalności, ale tej mądrej i dobrze pomyślanej.

Ocena: