William Halsey

William Halsey (1882-1959) – amerykański wojskowy, admirał floty Stanów Zjednoczonych (US Navy), kluczowy dowódca w czasie walk na Pacyfiku.

Urodził się 30 października 1882 roku w Elizabeth. Pochodził z rodziny o bogatych tradycjach wojskowych. Jego ojciec był oficerem US Navy. W 1904 roku William junior ukończył Akademię Morską w Annapolis. Następnie rozpoczął służbę na amerykańskich okrętach. Obejmował pierwsze dowództwa na torpedowcach i niszczycielach. W czasie I wojny światowej krótko przebywał w USA, gdzie pracował na stanowiskach biurowych. W 1918 roku objął dowodzenie m.in. na niszczycielu ,,Shaw”. Po zakończeniu konfliktu przez kilka lat był przenoszony z dowództwa niszczycieli na stanowiska attache morskich w europejskich stolicach. Przebywał m.in. w Berlinie i Kopenhadze. Pod koniec lat dwudziestych był jeszcze dowódcą okrętu szkoleniowego w Naval War College w Newport.

W 1934 roku Halsey odbył szkolenie w zakresie pilotażu, co było wymogiem formalnym objęcia dowodzenia na amerykańskim lotniskowcu. Następnie objął USS ,,Saratoga”. W 1938 roku został awansowany do stopnia kontradmirała. W 1940 roku otrzymał promocję do stopnia wiceadmirała. W listopadzie 1941 roku jako dowódca lotniskowca ,,Enterprise” wypłynął na Pacyfik, by przygotować się przed zbliżającym konfliktem z Japonią. Po ataku na Pearl Harbor na ,,Enterprise” spoczywał ciężar działań ofensywnych. Halsey był zwolennikiem szybkich ataków z zaskoczenia, a jego agresywna taktyka przyczyniła się do nadania mu przydomka ,,Bull” (z ang. ,,Byk”). Jako dowódca Dywizjonu Lotniskowców uczestniczył w operacjach przeciwko Wyspie Wake oraz słynnym ataku odwetowym na Tokio w kwietniu 1942 roku. Ze względu na chorobę skóry był czasowo wyłączony z czynnego dowództwa w połowie 1942 roku. W efekcie ominęła go bitwa o Midway, w czasie której Amerykanie zadali japońskiej flocie druzgocące straty. Po powrocie do zdrowia jesienią 1942 roku Halsey został dowódcą Floty Południowego Pacyfiku. Jego jednostki odegrały kluczową rolę w czasie serii bitew morskich w rejonie wyspy Guadalcanal. Zwycięska kampania umożliwiła USA przejście do ofensywy w rejonie Wysp Salomona.

W połowie 1944 roku Halsey został oddelegowany do służby jako dowódca 3. Floty. Potężne zgrupowanie brało udział w kampanii przeciwko Filipinom, w tym bitwie w Zatoce Leyte w październiku 1944 roku. W trakcie starcia Halsey popełnił poważny błąd, rezygnując z osłony sił desantowych i ruszając w pościg za częścią japońskich lotniskowców będących w rzeczywistości przynętą i pułapką zastawioną na Amerykanów. Dość szczęśliwie US Navy udało się uniknąć poważniejszych strat, choć samowola Halseya mogła być bardzo kosztowna. Błędy popełnione w czasie bitwy nie odbiły się znacząco na reputacji amerykańskiego dowódcy. Cieszył się dużym zaufaniem przełożonych i do końca wojny przeprowadzał znaczące operacje, choć cieniem na jego służbie położyła się sprawa wpłynięcia na dwa tajfuny, w czasie których flota straciła kilka jednostek. Wypadki kosztowały życie ponad tysiąca ludzi.

2 września 1945 roku Halsey, jako jeden z wyższych dowódców floty, był obecny przy podpisywaniu kapitulacji Japonii. Kilka miesięcy później został awansowany do stopnia admirała floty. Nominacja wywołała kontrowersje związane z negatywną oceną szeregu decyzji Halseya. W marcu 1947 roku admirał przeszedł na emeryturę. Przez kilkanaście lat pracował w sektorze prywatnym. Zmarł 16 sierpnia 1959 roku.