Konstanty Rokossowski (1896-1968) – marszałek radziecki oraz polski, dowódca 2. Frontu Białoruskiego, jeden z najważniejszych dowódców podczas operacji berlińskiej.
Urodził się 21 grudnia 1896 roku w Wielkich Łukach lub w Warszawie (nie możemy być pewni, gdyż Rokossowski sam zmieniał miejsce swojego urodzenia, aby zataić polskie pochodzenie). Niektóre źródła twierdzą, iż miejscem jego urodzenia mogła być mała miejscowość niedaleko Pskowa i dopiero stamtąd rodzinna Rokossowskich sprowadził się do Polski. Pochodził ze średnio zamożnej familii o korzeniach szlacheckich (jego rodzina posiadała nawet herb Rokossowskich – Galubicz). Był synem kolejarza Ksawerego oraz nauczycielki Antoniny. Edukował się w Szkole Kupieckiej, a następnie podjął się pracy w fabryce pończoch oraz pracowni kamieniarskiej. W 1914 roku rozpoczął służbę, jako ochotnik, w armii carskiej. Służył w 5. kargopolskim pułku dragonów. Po dwóch latach awansował do stopnia kaprala. W 1918 roku rozpoczął karierę w Armii Czerwonej. Podczas I wojny światowej odmówił również wstąpienia do Legionów Polskich, przechodząc na stronę bolszewików, których wspierał podczas wojny domowej. Podobnie rzecz się miał z Wojskiem Polskim, kiedy to Rokossowski zrezygnował ze służby w odrodzonej armii polskiej. Dowodził dywizjonem, a następnie pułkiem kawalerii, dochodząc do stopnia generała. Wyrazem jego sympatii do bolszewizmu było przystąpienie do partii komunistów w 1917 roku. Kształcił się w Wojskowej Akademii im. Frunzego, w której większość sowieckich wojskowych stawiała pierwsze kroki w dziedzinie militariów. Następnie pełnił różne funkcje w Armii Czerwonej. Podczas wojny polsko-bolszewickiej z 1920 roku stacjonował w Mongolii. W latach 1927-28 przebywał w Chinach, gdzie doradzał Czang Kaj-szekowi. W 1937 roku, w okresie „wielkich czystek” został oskarżony o szpiegostwo na rzecz wywiadu polskiego oraz japońskiego, za co został aresztowany. Trafił do więzienia w Leningradzie, gdzie przebywał aż do 1940 roku. Zwolniony został w marcu 1940 roku, wtedy też powrócił do armii. Mianowany został dowódcą 9 Korpusu Zmechanizowanego, jednak, mimo nominacji, wciąż nie zasługiwał na zaufanie Józefa Stalina. Dyktator obawiał się Rokossowskiego, nakazując inwigilowanie wojskowego. Następnie Rokossowski dowodził 16. armią w bitwie pod Moskwą. Później przydzielano mu jeszcze ważniejsze funkcje i stanowiska. Był dowódcą Frontów: Briańskiego (do lata 1942 roku), Dońskiego (z którym walczył podczas bitwy pod Stalingradem), Centralnego (wziął udział w bitwie pod Kurskiem, następnie 1. i 2. Białoruskiego, co było następstwem przemianowania Frontu Centralnego. Był współtwórcą operacji „Białoruskiej”. 29 czerwca 1944 roku został mianowany marszałkiem ZSRS. Następnie wziął udział w wyzwalaniu Polski, a jego front bezczynnie przyglądał się wykrwawianiu żołnierzy Armii Krajowej podczas Powstania Warszawskiego. W czasie ostatnich dni II wojny światowej pełnił funkcję dowódcy 2. Frontu Białoruskiego, z którym dotarł aż pod Berlin, gdzie uczestniczył w wygranej przez Sowietów bitwie o Berlin. 29 maja 1945 roku został głównodowodzącym Północnej Grupy Wojsk Armii Czerwonej, a za siedzibę obrał Legnicę (pozostałością po Sowietach były bazy wojskowe w tamtych rejonach). 6 listopada 1949 roku, z rozkazu Stalina, został marszałkiem Polski oraz ministrem obrony narodowej w budowanej Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W 1950 roku został członkiem Biura Politycznego PZPR, a dwa lata później wicepremierem. Powoływał na miejsca, na które miał wpływ, ludzi oddanych sobie – stanowiska dowódcze obsadził kadrą radziecką, tworząc z nich tzw. doradców. W znacznym stopniu odpowiadał za represje wobec ludności polskiej oraz grup ruchu oporu, jaki zawiązały się, szczególnie na terenach południowych, po zakończeniu II wojny światowej. W 1956 roku zaaprobował propozycję wysłania do Poznania wojsk, w celu stłumienia buntu poznańskich robotników. W październiku 1956 roku wydał kolejny antypolski rozkaz, w którym nakazał okrążenie Warszawy przez wojska radzieckie i polskie. Dopiero po wizycie Nikity Chruszczowa decyzja ta została cofnięta. W tym samym miesiącu opuścił Polskę i udał się do ZSRR. Tam przydzielono mu początkowo posadę głównego inspektora Armii Czerwonej. W latach 1958-62 był wiceministrem obrony narodowej w ZSRR. W 1962 roku postanowił przejść na emeryturę. Zmarł 3 sierpnia 1968 roku w Moskwie Jego ciało pochowano na Placu Czerwonym w stolicy Związku Radzieckiego.
Odznaczony:
dwukrotnie Bohater Związku Radzieckiego
siedmiokrotnie Order Lenina
Order Zwycięstwa
Krzyż Wielki Orderu Virtuti Militari z Gwiazdą (Order Virtuti Militari I kl.) – Polska
Order Krzyża Grunwaldu kl. I – Polska
Order Budowniczych Polski Ludowej – Polska
Legia Honorowa kl. I
Gwiazda „Grand Officer”
Krzyż Komandorski Orderu Łaźni z Gwiazdą
Order „Legion of Merit”
Krzyż Chrystiana
