Joseph Goebbels (1897-1945) – jeden z najwyższych dygnitarzy III Rzeszy, wieloletni minister propagandy i jeden z najbliższych współpracowników Adolfa Hitlera.
Urodził się 29 października 1897 roku w Rheydt leżącym w Dolnej Nadrenii. Pochodził z ubogiej rodziny o silnych tradycjach chrześcijańskich. Był trzecim dzieckiem Fritza i Kathariny Goebbels, po nim urodziły się jeszcze dwie dziewczynki. W 1900 roku jego rodzina zmieniła miejsce zamieszkania, zakupując domek przy Dahlener Strasse 140 w Rheydt. Zakup umożliwiło podniesienie płac w firmie, w której pracował Fritz Goebbels. W wieku sześciu lat Joseph rozpoczął naukę w szkole powszechnej. Rok później młody chłopiec podupadł na zdrowiu, rozpoczęły się tragiczne w skutkach bóle w stopie. Wkrótce Joseph zaczął utykać na jedną nogę. Jego kalectwo nigdy nie zostało wyleczone. W szkole chłopaka prześladowano z powodu urazu. Mimo to ciężko pracował, aby uzyskać jak najwyższe noty – na efekty nie trzeba było czekać, gdyż Josephowi bardzo dobrze powodziło się w szkole. Nie mógł tylko zyskać sympatii innych uczniów, gdyż ci uznali go za lizusa i donosiciela, który nie wahał się współpracować z nauczycielami na niekorzyść kolegów. W 1908 roku rozpoczął naukę w gimnazjum w Rheydt. W sierpniu 1914 roku Joseph stanął przed komisją rekrutacyjną, oczekując poboru do armii cesarskiej. Oficer poborowy zadecydował jednak, iż z powodu niedowładu chłopak nie zasili szeregów armii. Na wiosnę 1917 roku Goebbels zdał maturę, uzyskując bardzo dobre wyniki z wszystkich zdawanych przedmiotów. Znów próbował zaciągnąć się do wojska, ale i tym razem zbyto go argumentami o upośledzeniu fizycznym i wątłej budowie. Wreszcie w lipcu 1917 roku został zmobilizowany, co prawda na krótko, lecz służba ta bardzo ucieszyła patriotycznie nastawionego Josepha. W tym samym roku rozpoczął studia na uniwersytecie w Bonn. Dzięki pomocy finansowej ze strony katolickiej organizacji udało mu się zdobyć pieniądze na naukę. Początkowo jednak miał kłopoty finansowe, być może z tego też powodu często zmieniał miejsce studiów, zaliczając aż pięć uniwersytetów. Wreszcie w 1921 roku przystąpił do egzaminu na stopień doktorski. 18 listopada udało mu się zdać egzamin i uzyskać upragniony tytuł. Na okres studiów przypada też zainteresowanie działalnością lewicową i polityką, które wkrótce miało niebagatelnie wpłynąć na życie Goebbelsa.
W 1922 roku Goebbels wiąże się z ruchem nazistowskim. Posiadając znakomity dar oratorski, szybko znalazł sobie miejsce u boku hitlerowców w charakterze dziennikarza. Publicystyczną działalność rozpoczął już wcześniej. W młodości pisał nawet wiersze poświęcone otaczającej go rzeczywistości. W czerwcu 1924 roku przemawiał na wiecu komunistów, gdzie wykazał się nie tylko talentem oratorskim, ale i refleksem połączonym z inteligencją. Nie znalazł tam jednak zaspokojenia swoich ambicji politycznych. Uważał, iż Niemcom potrzeba silnego człowieka, który odbuduje zniszczony naród i stworzy mocarstwo światowe. Takiego człowieka widział w Adolfie Hitlerze. W tym czasie umacniał się w antysemickich przekonaniach. W sierpniu 1924 roku uczestniczył w zjeździe partyjnym w Weimarze. Zaskoczyła go potęga środków przekazu partii narodowosocjalistycznej – gromkie „Heil” na długo zabrzmiało w jego uszach. W związku z tym rozpoczął działalność propagującą popieranie dążeń narodowych socjalistów. Pracując w tygodniku „Völkische Freiheit” często pisał o problemach Niemiec, niejednokrotnie nawiązując do zbawiennej działalności partii Hitlera. Tak rozpoczęła się wielka przygoda małego doktora z NSDAP. Do partii wstąpił najprawdopodobniej zaraz po zalegalizowaniu jej działalności przez Hitlera, a więc 27 lutego 1925 roku. Goebbels został zarządcą gauleitera Północnej Nadrenii, Axela Ripkego. W 1926 roku został mianowany na stanowisko gauleitera Berlina. Goebbels długo wahał się przed podjęciem ostatecznej decyzji o przyjęciu stanowiska. Wreszcie 5 listopada zaakceptował ją. Czekała też na niego kolejna nominacja, tym razem na miejsce osoby, która zajmowała się sprawami propagandowymi partii (1928). Dodatkowo rok ten przyniósł mu miejsce posła w Reichstagu. W „Der Angriff”, w którym publikował swoje artykuły, zamieścił wzmiankę o tym wydarzeniu, ciesząc się, iż nareszcie uzyska immunitet chroniący go przed prześladowaniami. Goebbels wszedł bowiem w konflikt z berlińską policją, otrzymując nawet zakaz przemówień publicznych. W 1933 roku, kiedy to Adolf Hitler objął władzę w Niemczech, Goebbels został ministrem propagandy i oświaty publicznej. Nazwa tego resortu stworzona została przez samego Hitlera, który nie lubił źle brzmiącego słowa „propaganda” wiążącego się z działaniami nieuczciwymi i oszukiwaniem ludności. 15 marca 1933 roku Goebbels zwołał swoją pierwszą konferencję prasową, rozpoczynając wielkie dzieło tworzenia potęgi III Rzeszy. Jego rola w kształtowaniu poglądów nazistowskich w społeczeństwie niemieckim jest niebagatelna. Szczególne zasługi uzyskał na polu kreowania Hitlera na bohatera, tworząc kult jednostki uwielbianej przez obywateli III Rzeszy. Warto wspomnieć o kompanii propagandowej 1936 roku, która zapewniła Hitlerowi poparcie 98,7% głosujących. Karty do głosowania sporządzono w specjalny sposób, zapewniając Hitlerowi pewne zwycięstwo, i to podczas debaty nad remilitaryzacją Nadrenii. Dzięki absolutnej kontroli publikowanych informacji w mediach niemieckich Goebbels mógł zamieszczać informacje niezgodne z prawdą, ale mające duże znaczenie propagandowe. Działalność propagandowa Goebbelsa szczególnie widoczna była po porażce Wehrmachtu w bitwie pod Stalingradem, kiedy to na barkach ministra propagandy spoczęło przekonanie społeczeństwa o sensie prowadzenia wojny nieograniczonej i bezwzględnej. W 1944 roku został pełnomocnikiem do spraw wojny totalnej oraz komisarzem obrony Berlina. Ze stolicą Rzeszy związał się na dobre w 1945 roku, gdy wraz z rodziną przeniósł się do bunkra Adolfa Hitlera w podziemiach Kancelarii Rzeszy. Był świadom tego, iż zapewne tam spędzi ostatnie dni swojego życia. Tak się w istocie stało, a Joseph popełnił samobójstwo 1 maja 1945 roku. Wcześniej zabił żonę Magdę, która z kolei zamordowała sześcioro ich wspólnych dzieci. Co ciekawe, cała szóstka nosiła imiona zaczynające się na literę „H” – na cześć Hitlera. Morderstwo to zostało popełnione w obliczu czyhającej śmierci, jaką nieśli ze sobą Sowieci opanowujący stolicę Rzeszy.
