Współpraca koalicji alianckiej była uzależniona od wymiany informacji i ustalania wspólnych działań o charakterze politycznym i militarnym. Koordynację przepływu informacji na linii Wielka Brytania-Stany Zjednoczone-Związek Radziecki zapewniały cykliczne spotkania organizowane w Moskwie. W czasie konferencji spotykali się przedstawiciele największych alianckich mocarstw, najczęściej przy udziale przywódców państw lub ministrów spraw zagranicznych. W odróżnieniu od konferencji Wielkiej Trójki na żadnym ze spotkań w Moskwie nie byli obecni łącznie premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill, prezydent USA Franklin Delano Roosevelt i radziecki dyktator Józef Stalin.
Początek kontaktów
Pierwsza konferencja moskiewska odbyła się w dniach 29 września-1 października 1941 roku. Obecni na niej przedstawiciele Wielkiej Brytanii (lord William Beaverbrook) oraz USA (ambasador amerykański w Moskwie Avarell Harriman) uzgodnili ze Stalinem zakres pomocy mocarstw zachodnich dla Armii Czerwonej walczącej z Niemcami na froncie wschodnim. Sygnowano wówczas porozumienie bazujące na amerykańskim programie Lend-Lease.
W czasie drugiej konferencji moskiewskiej w dniach 12-17 sierpnia 1942 roku Stalin gościł premiera Churchilla i ambasadora Harrimana. Dyskutowano wówczas przede wszystkim kwestię lądowania aliantów w Afryce Północnej (operacja ,,Torch”) oraz sprawę otwarcia tzw. drugiego frontu w Europie Zachodniej.
Do trzeciej konferencji doszło w dniach 19-30 października 1943 roku. W stolicy Związku Radzieckiego gościli wówczas ministrowie spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii (Anthony Eden) i USA (Cordell Hull), których podejmował ich radziecki odpowiednik Wiaczesław Mołotow. Spotkanie miało charakter przygotowawczy przed konferencją Wielkiej Trójki w Teheranie. Ustalono wówczas format wspólnej walki militarnej i koordynacji działań na frontach II wojny światowej oraz podstawy powojennych rozliczeń z Niemcami i ich sojusznikami. Ważnym elementem była dyskusja wokół utworzenia drugiego frontu w Normandii. Pojawiła się wówczas zapowiedź osądzenia niemieckich zbrodniarzy oraz anulowania efektów niemieckiej ekspansji terytorialnej, w tym odłączenia Austrii od niemieckiego terytorium. Konferencję wieńczyło podpisanie wspólnej Deklaracji podzielonej na cztery grupy zagadnień.
Dalsza współpraca
Czwarta konferencja moskiewska w dniach 9-19 października 1944 roku umożliwiła dyskusję przywódców (Churchill, Stalin) i ministrów spraw zagranicznych (Eden, Mołotow) Wielkiej Brytanii i Związku Radzieckiego oraz ambasadora amerykańskiego w Moskwie (Harriman). Alianci dyskutowali wspólne działania przeciwko Japonii. Podnoszono również sprawę Polski, w tym jej powojennego kształtu. Do Moskwy przybyły delegacje legalnego Rządu RP na Emigracji oraz marionetkowego, utworzonego przez Związek Radziecki Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Po raz pierwszy w czasie wspólnych konsultacji alianci uwypuklili rolę polskich komunistów, co de facto przygotowywało niekorzystne dla Polski rozstrzygnięcia konferencji jałtańskiej.
W dniach 16-26 grudnia 1945 roku, już po zakończeniu II wojny światowej, ministrowie spraw zagranicznych trzech mocarstw (brytyjski Ernest Bevin, amerykański James Byrnes i radziecki Wiaczesław Mołotow) spotkali się w Moskwie, by przedyskutować kwestie zakresu traktatów pokojowych z państwami wchodzącymi w skład faszystowskiej koalicji. Poruszano także kwestie okupacji Japonii przez wojska amerykańskie oraz utworzenie niepodległego państwa koreańskiego.
Zdjęcie tytułowe: Jedna z konferencji moskiewskich. Zdjęcie za: https://bilahata.net/pro-dyviziyu-halychyna-rosiya-zayavlyaje-a-pro-svoji-ss-pidrozdily-movchyt/https://bilahata.net/pro-dyviziyu-halychyna-rosiya-zayavlyaje-a-pro-svoji-ss-pidrozdily-movchyt/.
