W momencie rozpoczęcia II wojny światowej włoska Królestwa Marynarka Wojenna – Regia Marina – nie posiadała żadnego lotniskowca, choć możliwości Włochów pozwalały na budowę tego typu okrętów. Wynikało to z faktu, że w latach przedwojennych Włosi porzucili zamiar budowy lotniskowców, do którego powrócili dopiero w czasie wojny – będąc pod wrażeniem wyczynów lotniskowców brytyjskich. Tak pisał o tym kmdr Paolo Coletta we wstępie do książki J. Valerio Borghese pt. „Morskie diabły”:
„Regia Marina była jedyną wielką marynarką, która pomiędzy wojnami nie wybudowała żadnego lotniskowca. Powstrzymując się od ich budowy, dowództwo opierało się na fałszywych przesłankach: Zakładano mianowicie, że samoloty niezależnej Regia Aeronautica Italiana bazujące we Włoszech i Libii zapewnią niezbędne wparcie powietrzne flocie. Ponadto, we flotach budujących lotniskowce panowało przekonanie, że te okręty w najlepszym wypadku będą tylko wsparciem dla pancerników. Włoscy decydenci we flocie woleli przeznaczyć fundusze na nowe okręty liniowe.
Nawet po ciosie zadanym 11 listopada 1940 włoskiej bazie morskiej w Taranto przez pojedynczy lotniskowiec brytyjski, w efekcie którego uszkodzone zostały trzy okręty liniowe – jeden z nich był wyeliminowany do końca wojny – naczelne dowództwo nadal sceptycznie odnosiło się do sprawy. Przekonywało Mussoliniego, by wycofał rozkaz o niezwłocznej przebudowie liniowca Roma na lotniskowiec.
Trzy miesiące później, podczas bitwy obok przylądka Matapan, brytyjski lotniskowiec uderzył na włoską flotę pozbawioną osłony powietrznej. Do tego rozsianą na dużym obszarze Morza Śródziemnego. Podczas nocnej akcji Anglicy zatopili trzy ciężkie krążowniki i dwa niszczyciele, nie ponosząc przy tym żadnych strat. Na skutek tej klęski zaczęto przebudowywać Romę (później nazwę zmieniono na Aquilla) i podjęto prace na dużym liniowcu, ale działania te przerwało zawarcie rozejmu we wrześniu 1943.”
Bibliografia: J. Valerio Borghese, „Morskie diabły”.
Fotografia: włoski lotniskowiec Aquila w porcie w Genui w 1946 roku. Okręt ten, nieukończony w czasie wojny i częściowo zatopiony w 1943 r., został później wydobyty i ostatecznie zdemobilizowany dopiero w 1952 roku. Źródło: Wikimedia, domena publiczna.
Marek Korczyk
