Kiedy 10 czerwca 1940 r. Królestwo Włoskie włączyło się do II wojny światowej – wypowiadając wojnę Francji i Wielkiej Brytanii – to jednym z celów Włochów było zdobycie panowania na Morzu Śródziemnym. Wydawać się zatem mogło, że Włosi powinni przypuścić inwazję na Maltę – będącą pod rządami brytyjskimi – i zająć ją ze względu na jej strategiczne położenie.
Tymczasem, dowództwo włoskie nawet nie spróbowało przeprowadzenia takiej inwazji – choć zakładało, że może użyć do niej aż 20-40 tysięcy żołnierzy. Ograniczono się do ataków bombowców, z których pierwszy przeprowadzono już 11 czerwca 1940 roku. Następnie nastąpiły kolejne uderzenia lotnicze, przy czym także wówczas nie zdecydowano się na przeprowadzenie desantu.
Decyzja taka wynikała z trzech czynników. Po pierwsze, Włochom brakowało odpowiednich okrętów desantowych oraz obawiali się oni brytyjskich dział obrony nadbrzeżnej. Po drugie, wywiad włoski posiadał niewłaściwe – i mocno zawyżone – dane o siłach brytyjskich broniących Malty. Twierdzono, że Malty broni 15 tysięcy żołnierzy wspartych przez około 100 czołgów, podczas gdy w rzeczywistości było to 5 tysięcy z kilkoma transporterami Universal Carrier (w ogóle bez czołgów). Obawiano się także brytyjskiej artylerii polowej (w rzeczywistości bardzo słabej na Malcie) oraz sił myśliwskich RAF – które w istocie składały się wtedy z… 3-4 samolotów Gloster Gladiator.
Jak widać zatem, w czerwcu 1940 r. siły broniące Malty były stosunkowo słabe – i gdyby Włosi mieli tego świadomość – to być może zdecydowaliby się na inwazję. Ze względu na wspomniane już zawyżone dane postanowili jednak poczekać. Trzecim powodem porzucenia myśli o desancie na Maltę była bowiem nadzieja, że Wielka Brytania skapituluje przed państwami Osi równie szybko jak Francja. Do tego jednak nie doszło – Brytyjczycy walczyli nadal, a obrona Malty była systematycznie wzmacniana (m.in. przysłano na nią czołgi i myśliwce Hurricane). Tak sprzyjających dla Włochów warunków do przeprowadzenia desantu – jak w czerwcu 1940 r. – w przyszłości miało już nie być.
Bibliografia: M. Fiszer, J. Gruszczyński, „Niezatapialny lotniskowiec. Malta w latach II wojny światowej” [w:] „Historia Wojsko i Technika”, nr 4/2017.
Fotografia: stanowisko brytyjskiego działka przeciwlotniczego 40mm Bofors z doskonałym widokiem na Wielki Port na Malcie, 10 czerwca 1942 roku. Źródło: Wikimedia/IWM, domena publiczna.
