Choć sławę i wyjątkowo dobrą opinię brytyjskich czołgistów zdobyła dopiero Matilda (A12) Mk II, to nie należy zapominać o jej prekursorce, czyli Matildzie (A11) Mk I. Czołg ten, którego prototyp został zbudowany przez firmę Vickers-Armstrong w 1935 roku, został poddany testom i poprawkom, po czym włączony do uzbrojenia British Army w 1937 roku. W latach 1937-1940 wyprodukowano 139 czołgów tego typu. Choć miały one nie najgorszy pancerz, to były uzbrojone jedynie w karabin maszynowy kal. 7,7 mm (później 12,7 mm). Nowsze z nich wyposażono także w wyrzutnie granatów dymnych kal. 101,6 mm.
Od jesieni 1938 roku Matildy Mk I służyły w trzech Royal Tank Regiment (4.,7. i 8.). Jednostki te trafiły we wrześniu 1939 roku do Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego – z tych sił do Francji przerzucono 4. oraz 7. Royal Tank Regiment (RTR). W trakcie walk w 1940 roku Matildy Mk I (w liczbie 77 czołgów) stanowiły trzon brytyjskich sił pancernych podczas udanego kontrataku pod Arras 21 maja 1940 roku. Warto wspomnieć, że obok nich w bitwie wykorzystano także dużo skuteczniejsze 23 Matildy Mk II. Tak czy inaczej, Niemcy pod Arras zostali na pewien czas powstrzymani, co poniekąd można uznać za bezpośredni sukces Matild. Ostatecznie jednak Brytyjski Korpus Ekspedycyjny musiał się wycofać na Wyspy Brytyjskie, tracąc przy tym niemal cały sprzęt ciężki (w tym czołgi Matilda). W 1942 roku Matildy Mk I zostały wycofane z uzbrojenia – przeniesiono je do jednostek szkolnych, gdzie trenowali na nich także polscy czołgiści z 10. Brygady Kawalerii Pancernej. W tym czasie nowsze Matildy Mk II wciąż brały udział w walkach. W Afryce Północnej, zwłaszcza w roku 1940, wykazały się niebywałą skutecznością.
Dane techniczne (za A. Zasiecznym):
Masa: ok. 11 ton
Wymiary: długość 4,85 m; szerokość 2,28 m; wysokość 1,86 m; prześwit 0,38 m
Załoga: 2 osoby
Pancerz: 10-60 mm (kadłub), 10-65 mm (wieża)
Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy kal. 7,7 mm (lub 12,7 mm), 2 wyrzutnie granatów dymnych (opcjonalnie)
Napęd: silnik benzynowy Ford V8 o mocy 80 KM zapewniający prędkość maksymalną 13 km/h.
Marek Korczyk
Zdjęcie za: Wikimedia/IWM, domena publiczna.
