Prekursorem działa Mk II była armata Mk I, która z kolei bazowała na dziale 18-funtowym, czyli o wyraźnie mniejszym kalibrze. Wersję Mk II (Ordnance QF 25-pounder) zaprojektowano w 1936 roku, gdy Królewski Pułk Artylerii zwrócił się z prośbą o dostarczenie działa o większym zasięgu. Armata Mk II podołała tym wymaganiom, gdyż jej maksymalna donośności wynosiła 12 285 metrów.
W czasie II wojny światowej armata Mk II była standardowym brytyjskim działem polowym. Każda brytyjska dywizja piechoty miała w swoim składzie trzy pułki wyposażone po 24 działa każdy. Na taki pułk składały się dwie baterie, z których każda liczyła po 12 dział. Ze względu na swój zasięg i skuteczność armata Mk II zbierała pochlebne opinie, a brytyjscy artylerzyści uważali ją za znakomitą broń. W użyciu bojowym sprawdziła się bardzo dobrze, zwłaszcza podczas kampanii afrykańskiej. Jeśli chodzi o transport, to przewożono ją najczęściej na lawecie ciągniętej przez samochody ciężarowe.
Ciekawostką jest też fakt, że armata 25-funtowa w wersji Mk II była często modyfikowana i choć służbę zaczęła w 1940 roku, jest w użyciu pod dziś dzień (choć nie w armii brytyjskiej, z której wycofano ją pod koniec lat 50-tych). Co istotne dla historii polskiej armii, była używana także przez Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie.
Fotografia za: Wikipedia/IWM, domena publiczna.
Marek Korczyk