Vidkun Quisling (1887-1945) – norweski polityk, przywódca Nasjonal Samling, premier marionetkowego rządu Norwegii, symbol zdrady własnego narodu podczas II wojny światowej.
Urodził się 18 lipca 1887 roku w Fyresdal. Od 1911 roku pracował w sztabie generalnym, wiążąc swą karierę z wojskiem i militariami. W 1918 roku został attaché wojskowym w Rosji. Następnie pracował w Helsinkach, w latach 1920-21. W latach 1931-33 był ministrem obrony Norwegii. Nie krył się ze swoimi profaszystowskimi sympatiami, tworząc wkrótce Nasjonal Samling, norweską partię faszystowską na wzór NSDAP w III Rzeszy. W polskim przekładzie nazwa jego ugrupowania znaczy tyle co „Jedność Narodowa”. Czas pokazał, iż Quisling i jego rządy daleko mają do wolności narodu. Już w 1930 roku Norweg spotkał się z przedstawicielem Adolfa Hitlera, który wtedy nie poświęcił mu zbyt wiele uwagi, będąc zajętym budowaniem potęgi NSDAP w Niemczech. Jednak już w 1934 roku wysłannicy Nasjonal Samling skontaktowali się w Berlinie z kilkoma znaczącymi osobistościami. Kontakty te w przyszłości zaprocentowały. Szczególne więzi nawiązał Quisling z Alfredem Rosenbergiem, doprowadzając do przysłania do Berlina osobistego sekretarza Quislinga, Alberta Viljama Hagelina. W 1939 roku Quisling ponownie skontaktował się z Adolfem Hitlerem, przedstawiając mu wizję opanowania Norwegii, co pozwoliłoby Niemcom na uzyskanie ważnych baz morskich wychodzących na Atlantyk oraz podporządkowanie sobie kraju, który wkrótce miał stanąć po stronie aliantów. Nasjonal Samling, mimo słabego poparcia wśród Norwegów, otrzymało poważne wsparcie finansowe, a sam Quisling dostał mgliste obietnice przyszłej władzy w podległej Niemcom Norwegii. Ambitny Norweg szybko rozpoczął przygotowania do obalenia prawdziwej władzy i rozpoczęcia misji formowania nowego gabinetu. 9 kwietnia Wehrmacht rozpoczyna kolejną wielką operacją II wojny światowej. W ciągu kilku dni szereg najważniejszych norweskich miast został zajęty, stwarzając Niemcom idealną sytuację wyjściową przed kolejnym po Polsce starciem z siłami alianckimi. Quisling w tym czasie przeprowadzał zamach stanu. To „historyczne wydarzenie” w jego wykonaniu zakrawało na żart, gdyż uzurpowanie sobie prawa do fotelu premiera Norwegii przez osobę o tak niskim poparciu wydawało się dowcipem. W dniu opanowania Oslo Norweg oznajmił zaskoczonym niemieckim wojskowym, iż to on przejmuje teraz władzę. Zaskoczeni Niemcy bliscy byli jego aresztowania, jednak protekcja Rosenberga sprawiła, iż Quisling bezpiecznie przetrwał pierwsze dni okupacji. Sam Hitler bardziej skłonny był do układania się z dotychczasowymi władzami, lecz napotkał na niespodziewany opór z ich strony. Pozostał mu zatem Quisling. Sen o potędze się spełnił, teraz nadeszła kolej na jego realizację. 1 lutego 1942 roku Quisling został prezydentem Norwegii. 9 maja 1945 roku został pojmany przez aliantów. Zorganizowany naprędce proces mógł zakończyć się tylko jednym – wyrokiem skazującym. 24 października 1945 roku Vidkun Quisling został stracony w Oslo. Jego nazwisko stało się synonimem kolaboracji, a postać ta do dziś uznawana jest za jednego z największych zdrajców II wojny światowej.
Zdjęcie tytułowe: Vidkun Quisling wraz z norweskimi ochotnikami z Germanske SS Norge na fotografii z 1944 roku. Źródło: Wikimedia, CC BY-SA 4.0.
