Franz von Papen (1879-1969) – polityk niemiecki, kanclerz Niemiec, zaufany współpracownik prezydenta Hindeburga.
Urodził się 29 października 1879 roku w Werl na terenie Niemiec (Westfalia). Pochodził z zamożnej katolickiej rodziny. Początkowo edukowano go w kierunku oficerskim. Miał za sobą służbę w niemieckim Sztabie Głównym w 1913 roku. Dopiero w grudniu tego samego roku został wysłany z misją dyplomatyczną do Stanów Zjednoczonych. jako attaché militarny przy ambasadzie niemieckiej w USA. Krótki czas przebywał w Meksyku, obserwując działania zbrojne meksykańskich rewolucjonistów (wojna w Meksyku zakończyła się dopiero na początku lat dwudziestych ubiegłego stulecia). Po wybuchu I wojny światowej powrócił do kraju, gdzie zajął się służbą wojskową. Przez krótki okres czasu przebywał na Bliskim Wschodzie. W 1918 roku ponownie znalazł się w Niemczech i zdecydował się na opuszczenie armii. Rozpoczął karierę polityczną, wyrażając akces do Partii Katolickiej. Był deputowanym do pruskiego parlamentu w latach 1921-33. W 1925 roku poparł kandydaturę Paula von Hindeburga na stanowisko prezydenta. W 1932 roku został obrany kanclerzem. Długo nie zabawił na czele niemieckiego rządu, ponieważ szybko utracił poparcie Reichstagu. Dzięki porozumieniu zawartemu z Adolfem Hitlerem wszedł w skład kolejnego rządu sformowanego przez przywódcę partii nazistowskiej. W rządzie Hitlera Papen został mianowany wicekanclerzem. Objął także urząd komisarza Rzeszy do spraw Prus. Rok później stracił pozycję i zaufanie Hitlera, który postanowił odesłać Papena do Austrii najpierw w charakterze posła, a następnie jako ambasadora (w latach 1936-38). Powodem nagłego spadku zaufania do Papena było jego przemówienie wygłoszone w 1933 roku w Marburgu, po którym popadł w niełaskę u Hitlera. Stanowisko ambasadora niemieckiego w Austrii nie było już potrzebne, gdy kraj ten został włączony do Rzeszy na zasadzie tzw. Anschlussu, dlatego też Papen został wysłany do Turcji, aby tam sprawować funkcję niemieckiego ambasadora. Nad Bosforem przebywał w latach 1939-44. Powrócił do Niemiec, gdy Turcja zerwała stosunki dyplomatyczne z hitlerowską III Rzeszą. Warto wspomnieć, iż w czasie swojego urzędowania w nazistowskim rządzie był odpowiedzialny za wynegocjowanie konkordatu ze stolicą apostolską (w 1959 roku otrzymał od papieża Jana XXIII honorowy tytuł szambelana papieskiego). Po wojnie Papen został postawiony przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze. Byłego kanclerza Rzeszy aresztowano w maju 1945 roku. Dokonali tego żołnierze z amerykańskiej 9. Armii, którzy wkroczyli do Stockhausen i odnaleźli domek myśliwski, w którym ukrywał się Franz von Papen wraz z rodziną. Na nic zdały się jego protesty dotyczące podeszłego wieku, Amerykanie zaaresztowali ponad sześćdziesięciopięcioletniego polityka. W Norymberdze utrzymywał, iż nie jest winien żadnego w przedstawionych mu zarzutów, a oskarżono go o przestępstwa objęte pierwszym i drugim rozdziałem aktu oskarżenia. Ostatecznie uniewinniono go z zarzutów, choć był to jeden z najbardziej kontrowersyjnych wyroków trybunału, który nie dopatrzył się winy Papena w przygotowaniach do Anschlussu Austrii. Zwolniono go z więzienia natychmiast po zakończeniu sesji, na której wydano wyrok. Po wyjściu na wolność niedługo cieszył się swobodą, gdyż komisja denazyfikacyjna wydała wyrok skazujący Papena na osiem lat robót przymusowych. Jednakże już w 1949 roku ponownie wyszedł na wolność. Zmarł 2 maja 1969 roku w Obersasbach, w wieku osiemdziesięciu dziewięciu lat.
