Czang Kaj-szek (1887-1975) – polityk chiński, jeden z głównych działaczy Kuomintangu, prezydent Republiki Chińskiej na Tajwanie. Nosił tytuł generalissimusa.
Urodził się 31 października 1887 roku w Xikou w okręgu Fenghua. Pochodził ze średnio zamożnej rodziny kupieckiej. Wcześnie, bo w wieku trzech lat, stracił ojca, a jego wychowaniem zajęła się matka. W 1906 roku rozpoczął edukację wojskową, która miała zaprocentować w niedalekiej przyszłości. Należy wspomnieć, iż okres ten był ciężki dla targanego konfliktami wewnętrznymi i zewnętrznymi państwa chińskiego. Czang wstąpił do Akademii Wojskowej w Paoting. Wkrótce wyemigrował do Japonii, gdzie kontynuował naukę. W tym czasie obalona została dynastia rządząca Chinami i proklamowano Republikę Chińską. W 1909 roku Czang wstąpił do cesarskiej armii Japonii, gdzie pozostał do 1911 roku. Po dwóch latach powrócił do Chin, aby wziąć udział w powstaniu, które wybuchło pod jego nieobecność. Niestety, kolejne zrywy rewolucjonistów nie przynosiły wymiernych efektów. Chang zmuszony był powrócić na emigrację. Dopiero w 1916 roku znów znalazł się w Chinach, aby objąć przywództwo Chińskiej Partii Rewolucyjnej po zamordowanym byłym przyjacielu, Chen Qimei. Wkrótce Chang mianowany został przez Sun Yat-sena komendantem Akademii Wojskowej w Whompoa. Niedługo zabawił na tym miejscu, gdyż szybko dołączył do oddziałów Sun Yat-sena. W 1923 roku wsławił się brawurową akcją, której celem było odbicie Yat-sena w czasie walk z oddziałami Chena Jongminga. W 1924 roku Sun wysłał Czanga do Moskwy, aby tam przez trzy miesiące obserwował rosyjski system. Po krótkim pobycie w Moskwie Chińczyk powrócił na stanowisko komendanta w Whampoa, gdzie rozpoczął walkę z przeciwnikami Kuomintangu. Jego starania przyniosły wymierne efekty i przyczyniły się do wzrostu jego popularności. W 1925 roku umiera Sun Yat-sen, co powoduje, iż Kuomintang pozostaje w swego rodzaju anarchii. W tym samym roku, mimo iż Czang nie zajmował najwyższego po przywódcy stanowiska, Chińczyk został przywódcą Kuomintangu, rozpoczynając krucjatę przeciw wrogom chińskiej partii. Wkrótce rozpoczął też oczyszczanie partii ze zwolenników komunizmu. Kroki, jakie przedsięwziął, umożliwiły mu prawną uzurpację stanowiska przywódcy Kuomintangu, a w niedługim czasie także sukcesy militarne, ze zdobyciem Pekinu w 1928 roku na czele. W tym roku Chang został generalissimusem i przewodniczącym Rządu Narodowego, sprawując tę funkcję do 1932 roku. Mimo iż większość terytorium Chin podbiły wojska Kuomintangu, nie wszystkie tereny podporządkowały się nowej władzy. Dlatego też Chang zmuszony był przystąpić do umacniania poważania Kuomintangu w Chinach, aby za plecami nie wybuchł mu bunt, który, jak to z własnego doświadczenia wiedział, mógłby pozbawić go pełni władzy. Niestety, Chang szybko pożegnał się z intratną posadą, gdyż komuniści ponownie dali o sobie znać, budując własne państwo – Chińską Republikę Sowiecką. W 1931 roku na Mandżurię najechała Japonia. Wojska „Kraju Kwitnącej Wiśni” szybko rozpoczęły pochód na południe. Tymczasem Chang zajęty był rozprawą z wewnętrznymi wrogami. Komunistów bowiem uważał za najgroźniejszych przeciwników. Wkrótce (po intrygach komunistów, którzy nie wahali się nawet porwać Changa) Kuomintang zmuszony był do zawiązania chwilowego sojuszu z komunistami przeciw Japończykom. Wojska chińskie wspierały mocarstwa zachodnie, ze Stanami Zjednoczonymi na czele, co umożliwiało zaciętą obronę. W czasie II wojnie światowej cała Azja wciągnięta została w wir walki. Chang pozostał wierny swoim zasadom, zawiązując sojusz z Amerykanami. Ci nie bali się z nim związać, choć jego rządy znacznie odbiegały od przyjętych form demokracji. W 1943 roku Chang pojechał nawet do Kairu, aby tam wspólnie konferować z innymi aliantami. Za tłumacza służyła mu żona, która wykształcenie zdobyła na Zachodzie i świetnie znała angielski. Podczas operacji w Birmie wojska Kuomintangu aktywnie wspierały aliantów. Chang borykał się jednak z poważnym problemem, jakim było skorumpowanie armii, doprowadzające do licznych przekupstw i zmniejszające siłę bojową wojska. Po zakończeniu II wojny światowej, gdy armia japońska opuściła terytorium Chin, wojna między zwolennikami Kuomintangu i partyzantów pod wodzą Mao Tse-tunga wybuchła na nowo. Tym razem to rebelianci przeważali, napierając coraz mocniej na wojska Changa. W wyniku walk w 1949 roku przywódca Kuomintangu zmuszony był do wycofania się z kontynentu na Tajwan, gdzie proklamował założenie Republiki Chińskiej, której prezydentem został mianowany. Formalnie obowiązki prezydenta pełnił od 1 marca 1950 roku. Zmarł 5 kwietnia 1975 roku w wieku 87 lat. Przyczyną była przewlekła choroba – zapalenie płuc. Drugim powodem zgonu był nagły atak serca. Mimo praktycznego braku kontroli nad Chinami, Chang do końca swych dni uznawany był za zwierzchnika chińskiego państwa, czego wyrazem była obecność przedstawiciela Tajwanu w Radzie ONZ.
