Claude Auchinleck (1884-1981) – jeden z najzdolniejszych brytyjskich generałów okresu II wojny światowej, później marszałek polny, dowódca 8. Armii podczas pierwszej bitwy pod El Alemein.
Urodził się 21 czerwca 1884 roku w Aldershot. Był najstarszym synem pułkownika artylerii królewskiej Johna Auchinlecka. Miał jeszcze troje rodzeństwa. Jego ojciec zmarł, gdy Claude miał osiem lat, co spowodowało, iż Mary Auchinleck musiała samotnie wychowywać czwórkę dzieci. Pracowała jako pielęgniarka, zdobywając pieniądze niezbędne do przeżycia rodzinie Auchinlecków. Młody Claude jako syn oficera armii brytyjskiej mógł skorzystać ze stypendium, co umożliwiło mu wstąpienie do Wellington College w 1896 roku. Uczył się tam do 1901 roku. Zmuszony był zamieszkać u krewnych w Irlandii. Bieda i brak wygód sprawiły, iż w przyszłości Auchinleck będzie przyzwyczajony do ciężkich warunków frontowych i będzie potrafił się obejść bez wygód. Maniera ta bardzo irytowała Winstona Churchilla, który podczas odwiedzin u generała był zawiedziony warunkami, w jakich pracował wojskowy. Wróćmy jednak do kariery naukowej młodego Claude’a. Rok później wstąpił do Królewskiej Szkoły Wojskowej w Sandhurst, którą ukończył po dwóch latach. Naukę umożliwiło mu specjalne stypendium przyznawane w Wellingotn College, jako nagroda za dobre wyniki w nauce. W kwietniu 1904 roku otrzymał przydział do 62. Pułku Punjabi w Indiach. Dwa lata później został wysłany do Azji Środkowej i służył na pograniczu tybetańskim. Po wybuchu I wojny światowej wraz ze swą jednostką został wysłany w rejon Kanału Sueskiego, gdzie walczył przeciw Turkom. Kapitan Auchinleck prowadził tam w lutym 1915 roku zacięte walki, dowodząc pułkiem, który przechwycił tureckie okopy. Pułk Auchinlecka brał udział w walkach podczas kampanii mezopotamskiej. 8 lutego 1917 roku Claude został tymczasowym dowódcą pułku. Po zakończeniu I wojny światowej służył jeszcze w Kurdystanie jako pierwszy oficer sztabu. Po powrocie na Wyspy Brytyjskie zdecydował się na poślubienie Jessie Stewart w 1921 roku. W latach dwudziestych poszerzał swoją wiedzę wojskową, ucząc się w Wyższej Szkole Wojennej w Quetta oraz Imperial Defence College. Na początku lat trzydziestych wykładał w Wyższej Szkole Wojennej, którą niegdyś ukończył. W latach 1928-29 dowodził 1. Pułkiem Punjabi i uzyskał stopień pułkownika. W 1933 roku został dowódcą Brygady Peshawar i walczył w Afganistanie. Później służył w Indiach, gdzie został zastępcą szefa Sztabu Generalnego. Po wybuchu II wojny światowej otrzymał dowództwo nad 3 Dywizją Indyjską. Wreszcie w styczniu 1940 roku mianowano go dowódcą IV Korpusu w Wielkiej Brytanii. Dodatkowo uzyskał stopień generała porucznika. Podczas kampanii norweskiej zajął stanowisko głównodowodzącego siłami brytyjskimi w północnej Norwegii. Pracę na tej pozycji rozpoczął 13 maja. 7 czerwca ostatnie jednostki alianckie opuściły Półwysep Skandynawski, ewakuując się z miejsca, gdzie w zasadzie nie były już potrzebne. Po powrocie na Wyspy Brytyjskie powierzono mu zadanie organizacji V Korpusu w Anglii południowej. 19 lipca mianowano go szefem Dowództwa Południowego. Zorganizował siły Home Guard i opracował plan odparcia niemieckiego ataku na wypadek inwazji. Przy okazji doszło do ostrych spięć między Auchinleckiem a gen. Montgomery’m, który miał własną koncepcję budowania defensywy w Wielkiej Brytanii. Wkrótce obaj ponownie staną naprzeciw siebie, a Monty nie zapomni dawnej urazy. W listopadzie tego samego roku Auchinlecka mianowano generałem i przeniesiono do Indii, gdzie objął głównodowodzenie wojsk brytyjskich. Tam zadecydował o wysłaniu wsparcia do Iraku, w celu stłumienia antybrytyjskiej rebelii. 21 czerwca 1941 roku Auchinleck zmienił gen. Archibalda Wavella na stanowisku dowódcy wojsk brytyjskich na Środkowym Wschodzie. Teraz stanął przed zadaniem powstrzymania gen. Erwina Rommla, dowódcy Afrika Korps, który siał takie spustoszenie w Afryce Północnej. Auchinleck spokojnie zabrał się do pracy, mozolnie realizując założenia swoich koncepcji walki. Premier Wielkiej Brytanii oczekiwał jednak działania i zwycięstw, a tego Auchinleck nie był mu w stanie zagwarantować od ręki. Poza tym jego siły znacznie ustępowały siłom Rommla. Tylko przygotowania i gromadzenie wojsk i sprzętu mogły umożliwić zwycięstwo. Wreszcie 18 listopada ruszyła operacja „Crusader”, która doprowadziła do wyparcie Rommla z Cyrenajki. Dodatkowo zakończyło się oblężenie Tobruku.
Niestety, jeszcze w styczniu 1942 roku Rommel wykonał kontruderzenie i odbił utracone kilka tygodni wcześniej tereny. Gromy posypały się na dowódcę sił brytyjskich w tym rejonie. Kolejny raz niezadowolenie Churchilla uwidoczniło się latem 1942 roku, choć Auchinleck zdecydowanie zastopował następną wielką ofensywę Rommla. Od 25 czerwca generał osobiście kierował poczynaniami 8. Armii. Auchinleck mógł teraz spokojnie przygotowywać plan ofensywy. Churchill nalegał jednak na szybsze działania. Gotowy był także plan działania na wypadek uderzenia Rommla, które, jak się spodziewał dowódca 8. Armii, miało nastąpić na południe od El Alamein. 5 sierpnia 1942 roku Churchill, zniecierpliwiony rzekomym kunktatorstwem Auchinlecka, mianuje na jego miejsce gen. Alexandra jako dowódcę na Środkowym Wschodzie i gen. Gotta w charakterze dowódcy 8. Armii. 8 sierpnia Auchinleck został powiadomiony o dymisji. Niestety, gen. Gott ginie w katastrofie lotniczej, a na jego miejsce desygnowany zostaje gen. Montgomery, który w ostrych słowach skrytykował dotychczasowe poczynania Auchinlecka. Nie przeszkodziło mu to jednak w wykorzystaniu planów poprzednika, który w tym czasie wyjechał do Indii. Sukcesy Mongomery’ego w Afryce Północnej przyniosły mu sławę i uznanie, z kolei Auchinleck po raz kolejny pozostał niedoceniony, mimo swoich zasług. 18 czerwca 1943 roku zostaje mianowany dowódcą wojsk brytyjskich w Indiach i na tym stanowisku spędza ostatnie miesiące wojny. 1 czerwca 1946 roku zostaje awansowany na marszałka polnego. Sukcesy zawodowe nijak się miały do życie osobistego, gdyż w tym samym czasie rozwodzi się za swoją żoną. Do końca życia pozostał sam. Po II wojnie światowej ruch narodowowyzwoleńczy w Indiach stale rósł w siłę. Doprowadziło to do uznania niepodległości tego kraju w 1947 roku. W tym samym roku Auchinleck odmówił nadania mu tytułu lorda. Jego skromność i pokora zawsze przysparzały mu zwolenników. Nie dbał o honory i tytuły, decydując się wyjechać z Anglii i osiedlić w Marakeszu, gdzie zmarł 23 marca 1981 roku. Nigdy nie narzekał na to, iż to Montgomery, a nie on, zdobył ogólnoświatową sławę i nigdy nie zabiegał o przyznanie mu racji w sporze, jaki kiedyś między nimi zaistniał. Historia jednak zapamiętała jego postać, człowieka, który zatrzymał Rommla.
