Wśród wyróżnionych tytułem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata największą ilość „reprezentantów” ma Polska. Wiele chwalebnych czynów Polaków przeszło do legendy, stanowiąc przykład niezwykłego męstwa i odwagi. O bohaterach tych nie zapomniano po wojnie. Tytuł nadany przez Instytut Yad Vashem jest honorowym wyróżnieniem, ale także utrwaleniem pamięci o bohaterskich postawach. Wśród nich nie sposób nie wyróżnić działalności Ireny Sendlerowej, która w czasie wojny uratowała setki żydowskich dzieci, dając im schronienie i opiekę w najtrudniejszych momentach niemieckiej okupacji.
Urodzona w 1910 roku Irena Sendlerowa już w latach trzydziestych mocno angażowała się w działalność społeczną. Zajmowała się bezdomnymi, żebrakami, pracowała na rzecz poprawy ich warunków bytowych. Po wybuchu wojny starała się kontynuować prace, tym razem pomagając prześladowanej przez okupanta ludności. Oficjalnie pracowała w Referacie Opieki Otwartej w Wydziale Opieki i Zdrowia Zarządu Miejskiego w Warszawie. Nieoficjalnie angażowała się w podziemne inicjatywy umożliwiające potajemną pomoc ludności żydowskiej. Szczególnie silnie interesowała ją działalność na rzecz dzieci. Dzięki sprytnemu fortelowi, uzyskała dla siebie i najbliższych współpracowników przepustkę umożliwiającą wchodzenie do warszawskiego getta, gdzie Niemcy gromadzili ludność żydowską. Tam, najczęściej pod pozorem szczepień przeciwko chorobom zakaźnym, przenosiła najbardziej niezbędne produkty, w tym żywność, lekarstwa i ubrania. Sytuacja aprowizacyjna w getcie była tragiczna. Odcięta od reszty miasta enklawa mierzyła się z epidemiami chorób, głodem oraz nieustannym zagrożeniem ze strony okupanta. Bez pomocy z zewnątrz i tak wysoka już śmiertelność byłaby jeszcze wyższa.
W 1942 roku rozpoczęła pracę w Radzie Pomocy Żydom. W „Żegocie” pełniła funkcje związane z pomocą dzieciom, przemycając je z getta i znajdując im schronienie w bezpiecznym miejscu. Kierowana przez Sendlerową grupa podrabiała dokumenty, fałszowała życiorysy, maskując tym samym żydowskie pochodzenie młodych podopiecznych. Potajemnie wyprowadzano ich z getta. Szacuje się, iż mogła w ten sposób uratować ponad 2500 dzieci. W 1943 roku Sendlerowa została aresztowana przez Gestapo i cudem uniknęła śmierci uratowana przez członków „Żegoty”. Do końca wojny angażowała się w podziemną działalność, głównie jako kierowniczka referatu dziecięcego. Pomoc niesiona przez Sendlerową nie była jedynie efektem funkcjonowania podległej jej organizacji, ale i konsekwencją jej osobistego zaangażowania i poświęcenia. W czasie Powstania Warszawskiego była sanitariuszką, opiekowała się nie tylko żołnierzami, ale i ludnością cywilną, którą zawsze otaczała szczególną troską.
Tuż po wojnie Sendlerowa angażowała się w akcje pomocy ludności cywilnej napływającej do wyniszczonej Warszawy. Służby komunistyczne nieprzychylnie patrzyła na jej wojenną działalność i współpracę z Armii Krajowej, co stało się przyczyną szykan, a nawet okresowego uwięzienia. Mimo tego Sendlerowa nie rezygnowała z misji swojego życia, jaką była pomoc innym ludziom. w 1965 roku Yad Vashem nadał jej tytuł Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata. Do Izraela poleciała dopiero w latach osiemdziesiątych, wcześniej nie pozwalały jej na to komunistyczne władze. Zmarła w 2008 roku. Od 2006 roku przyznawana jest nagroda jej imienia, którą honorowane są szczególne zasługi nauczycieli. W 2009 roku nakręcony został film „Dzieci Ireny Sendlerowej”.
Fotografia: Irena Sendlerowa w Wigilię Bożego Narodzenia 1944 (Wikipedia, domena publiczna).
