Historia jest jedną z najważniejszych nauk humanistyczno-społecznych. Tworzy swego rodzaju pomost między przeszłością a teraźniejszością, dokumentując to, co minęło i stało się udziałem przede wszystkim ludzkości. Jej ważnym przejawem jest tzw. historia żywa, a więc ta zapisana w pamięci wciąż żyjących świadków zdarzeń. Współcześnie poświęca się jej wiele miejsca w dyskusji na temat postrzegania przeszłości i konkretnych zdarzeń. Wzbudza emocje, angażuje do wymiany doświadczeń, motywuje do dialogu wewnętrznego i międzynarodowego. Jest także źródłem bolesnych rozliczeń z tragiczną przeszłością. Szczególne znaczenie ma w tym kontekście historia II wojny światowej, o której pamięć jest wciąż świeża, silnie przenikając się z dzisiejszą polityką, wpływając na stosunki międzynarodowe, a nawet relacje gospodarcze pomiędzy państwami.
Historia nie jest zatem wyłącznie próbą ukazania dziejów świata, ale ważnym elementem kształtowania rzeczywistości. To właśnie w przeszłości zapisane są wzorce zachowań, to przeszłość jest źródłem doświadczeń i cennych lekcji, z których ludzkość powinna wyciągnąć wnioski, by po raz kolejny nie popełnić tych samych błędów. Amerykański filozof George Santayana stwierdził kiedyś, że ci którzy nie znają błędów historii są skazani na jej ponowne przeżycie. Dbałość o obiektywizm, prawdę czy przełamywanie stereotypów jest obowiązkiem wszystkich ludzi. Bez wszechstronnego zaangażowania historia nie będzie źródłem wspólnych doświadczeń, lecz barierą dzielącą narody.
