Amerykańska inwazja na Okinawę, przeprowadzona pod koniec wojny na Pacyfiku, miała wymiar nie tylko militarny, lecz także symboliczny. Wiadomość o lądowaniu sił amerykańskich na Okinawie dotarła do Japończyków podczas obchodów narodowego święta cesarza Jimmu – i wywarła na nich przygnębiające wrażenie. Tak pisał o tym Samuel Eliot Morison w książce „Zwycięstwo na Pacyfiku”:
„Uderzenie aliantów na Okinawę nie mogło wydarzyć się w lepszym momencie, by uderzyć obywateli Japonii w samo serce; 3 kwietnia, dzień po tym jak dotarła wiadomość, przypadał w Japonii Dzień Cesarza Jimmu. Jakieś 2.500 lat wcześniej Jimmu rozpoczął japońską ekspansję podbojem Yamato (którego imiennik [superpancernik] miał przed sobą tylko 5 dni życia) i obwieścił swoją politykę: 'Pragnę, aby wszechświat stał się naszym domem’ .
Rząd Japonii potwierdził teraz, że na Okinawie ustanowiony został przyczółek i sytuacja jest poważna. W programie radiowym 2 kwietnia admirał w stanie spoczynku Takahashi wskazał, że utrata Okinawy odetnie Japonię od jej południowych zdobyczy; obiecał, że Japońska Marynarka Wojenna wkrótce przystąpi do ofensywy, a premier Koiso odgrażał się przed parlamentem, że jego herosi wypchną Amerykanów z Okinawy, a następnie odzyskają Saipan i inne punkty. Jednak piasek w klepsydrze przesypywał się niekorzystnie dla Koiso.
W ciągu kilku dni złożył on rezygnację i jego miejsce zajął zaawansowany wiekiem admirał Suzuki, wybrany przez cesarza premierem, by znalazł dla Japonii drogę honorowego wyjścia z wojny. Jakikolwiek ruch pokojowy wymagał czasu oraz wielkiej rozwagi i ostrożności, by uniknąć wojskowego 'coup d’ètat’. Nie było wątpliwości, że Okinawa musi być zaciekle broniona i to do ostatniego żołnierza. Nasuwa się smutna refleksja, że ta kosztowna operacja była niepotrzebna z jakiegokolwiek punktu widzenia, a służyła jedynie zachowaniu twarzy przez przywódców militarnych, którzy rozpoczęli wojnę.”
Bibliografia: Samuel Eliot Morison, „Zwycięstwo na Pacyfiku”.
Fotografia: żołnierze z amerykańskiej 96 Dywizji Piechoty (96th Infantry Division) ostrzeliwują japońskie stanowiska z ciężkiego karabinu maszynowego, Okinawa 4 kwietnia 1945 roku. Źródło: US Signal Corps Archive, domena publiczna.
Marek Korczyk
