Jednym z ciekawszych brytyjskich myśliwców z okresu II wojny światowej był dwuosobowy Boulton Paul Defiant, potocznie nazywany „Daffy”. Oblatany w 1937 roku, cechował się posiadaniem wieżyczki umożliwiającej strzelanie do tyłu. Tego typu rozwiązanie – stosowane powszechnie w ówczesnych samolotach bombowych – w przypadku myśliwców nie było standardem.
Myśliwiec, który zasłynął nad Dunkierką
Defianty w wersji Mk I pojawiły się w dywizjonach myśliwskich RAF w grudniu 1939 roku. Po raz pierwszy wzięły udział w walkach z niemiecką Luftwaffe w maju 1940 roku, podczas kampanii francuskiej. Wówczas też latający na nich lotnicy odnosili największe sukcesy, których zwieńczeniem był bardzo udany udział w osłonie ewakuacji wojsk brytyjskich z Dunkierki. Szacuje się, że wówczas Defianty zestrzeliły ponad 60 niemieckich samolotów. Szczególnie pamiętny był dla nich 29 maja – wówczas Defianty z 264 Dywizjonu zniszczyły aż 37 samolotów z Luftwaffe: 19 Ju 87 Stuka, 9 Messerschmittów Bf 110, 8 Messerschmittów Bf 109 oraz jednego Junkersa Ju 88. Dodatkowo utracono przy tym jedynie jednego lotnika – operatora wieżyczki.
Na tym jednak triumfy Defiantów się skończyły, co miało związek z dostosowaniem się Luftwaffe do realiów technologicznych po stronie przeciwnika. Niemieckie dowództwo wyciągnęło z walk we Francji właściwe wnioski i pilotom polecono, aby atakowali Defianty jedynie z przodu – gdzie nie byli narażeni na ostrzał z wieżyczek. Efektem tego były duże straty, jakie Defianty poniosły w lipcu 1940 roku podczas bitwy o Anglię. Atakowane przez Messerschmitty z przodu, nie mogły używać swoich wieżyczek, a ich zwrotność była niższa niż standardowych myśliwców RAF – Hurricane’ów i Spitfire’ów.
Dowództwo RAF podjęło zatem w sierpniu 1940 roku decyzję o „przekwalifikowaniu” Defiantów do innych zadań. Od tej pory używano ich niemal wyłącznie w charakterze myśliwców nocnych, wkrótce wyposażonych także w aparaturę radarową. Było to ich główne zadanie do 1942 roku. Wtedy uznano bowiem że są one już przestarzałe, w związku z czym przyznano im role niemające charakteru bojowego. Służyły – do końca wojny – jako samoloty szkoleniowe, holujące cele powietrzne oraz wspierające ratownictwo morskie.
Ostatecznie wycofano je ze służby w RAF w lutym 1947 roku. Ich rolę jako myśliwców nocnych przejęły z kolei nowocześniejsze konstrukcje, czyli Bristol Beaufighter oraz de Havilland Mosquito.
Myśliwiec nocny w polskim 307. Dywizjonie
Defianty w wersji Mk I służyły także w lotnictwie polskim, a konkretnie w 307. Dywizjonie Myśliwskim Nocnym „Lwowskich Puchaczy”. Jako nocne myśliwce były używane przez Polaków od grudnia 1940 roku do sierpnia 1941 (kiedy wymieniono je na Beaufightery). W tym czasie latający na nich Polacy zestrzelili 3 Henikle He 111.
Łącznie wyprodukowano 1064 samoloty Boulton Paul Defiant różnych wersji. Były one określane przez producenta jako „turret fighter”, czyli właśnie „myśliwiec z wieżyczką”.
Fotografia tytułowa: Defianty z 264 Dywizjonu (264 Squadron) w locie w 1940 roku (Wikimedia/ IWM, domena publiczna).
Bibliografia:
Bowyer Michael J.F., „The Boulton Paul Defiant”.
Simpson Andrew, „Individual history Boulton Paul Defiant I N1671” .
Marek Korczyk
